e me; neque enim me.
Quoniam ipse fecit nos, et non ipsi nos: nos autem perdideramus nos; sed
qui fecit, refecit. Cum autem ibi me inveneris, ora pro me, ne deficiam,
sed perficiar."

EX LIBRO DE DONO PERSEVERANTIAE, CAP. XX.

"Quid autem meorum opusculorum frequentius et delectabilius innotescere
potuit, quam libri Confessionum mearum? Cum et ipsos ediderim antequam
Pelagiana haeresis exstitisset, in eis certe dixi Deo nostro, et saepe
dixi: 'Da quod jubes, et jube quod vis.' Quae mea verba Pelagius Romae cum
a quodam fratre coepiscopo meo fuissent eo praesente commemorata, ferre non
potuit; et contradicens aliquanto commotius, pene cum eo qui illa
commemoraverat, litigavit."

LIB. II. RETRACTATIONUM CAPUT VI.

"Confessionum mearum libri tredecim, et de malis et de bonis meis Deum
laudant justum et bonum, atque in eum excitant humanum intellectum et
affectum; interim quod ad me attinet, hoc in me egerunt cum scriberentur,
et agunt cum leguntur. Quid de illis alii sentiant, ipsi viderint; multis
tamen fratribus eos multum placuisse et placere scio. A primo usque ad
decimum de me scripti sunt: in tribus caeteris, de Scripturis sanctis; ab
eo quod scriptum est, _In principio fecit Deus coelum et terram_[4], usque
ad sabbati requiem."

* * * * *

{xiii}

ARGUMENTUM.

LIBER PRIMUS.

A Dei laudibus exorsus, recolit vitae suae primordia ad annum decimum
quintum. Infantiae peccata agnoscit et pueritiae; atque hac aetate in
lusum et puerilia quaeque oblectamenta, quam in litterarum studia
procliviorem se fuisse confitetur. p. 1

LIBER SECUNDUS.

Ad aetatem aliam progreditur, primumque adolescentiae suae, id est,
sextum decimum vitae annum, quem in paterna domo studiis intermissis
consumpserat arbitrio proprio ac libidinibus indulgens, ad mentem
revocat cum gravi dolore, in quibus maxime miratur, se furtum quoddam
gratis perpetrasse; quod contra, cor humanum non nisi aliqua boni
specie in malum trahi. 18

LIBER TERTIUS.

De annis aetatis illius decimo septimo, decimo octavo, et decimo nono
transactis Carthagine, ubi dum studiorum gratia commorabatur,
spectaculis et flagitiis ultro se dedit. Ciceronis Hortensio in amorem
sapientiae accenditur. Eam superbe quaerens, in Manichaeorum haeresin
incurrit, quorum dum hic obiter errores et ineptias exagitat, de
flagitiis et facinoribus, et de vera justitia disser