corde in Aegyptum_,
_et_ curvans imaginem tuam, animam suam ante [Sidenote: Ex. 32, 1-6. et Ps.
105, 19. 20.]_imaginem vituli manducantis fenum_. Inveni haec ibi, et non
manducavi. Placuit enim tibi, Domine, auferre opprobrium diminutionis ab
Jacob, ut [Sidenote: Rom. 9, 13.]_major serviret minori_; et vocasti Gentes
in haereditatem tuam. Et ego ad te veneram ex Gentibus, et intendi in aurum
quod ab Aegypto voluisti[163] ut auferret populus tuus, quoniam tutum erat,
ubicumque erat. [Sidenote: Ex. 3, 22; et 11, 2.]Et dixisti {115}
Atheniensibus per Apostolum tuum, quod [Sidenote: Act. 17, 28.]_in te
vivimus et movemur et sumus; sicut et quidam secundum eos dixerunt_: et
utique inde erant illi libri. Et non attendi in idola Aegyptiorum, quibus
de auro tuo ministrabant, qui [Sidenote: Rom. 1, 25.]_transmutaverunt
veritatem Dei in mendacium, et coluerunt, et servierunt creaturae potius
quam Creatori_.

[Sidenote: X. Clarius innotescunt jam Augustino divina.]

16. Et inde admonitus redire ad memetipsum, intravi in intima mea, duce te;
et potui, quoniam factus es adjutor meus. Intravi, et vidi qualicumque
oculo animae meae, supra eundem oculum animae meae, supra mentem meam,
lucem* incommutabilem; non hanc vulgarem et conspicuam omni carni[164]; nec
quasi ex eodem genere grandior erat, tanquam si ista multo multoque clarius
claresceret, totumque occuparet magnitudine. Non hoc illa erat; sed aliud,
aliud valde ab istis omnibus. Nec ita erat supra mentem meam sicut oleum
super aquam, nec sicut coelum super terram; sed superior, quia ipsa fecit
me, et ego inferior, quia factus sum ab ea. Qui novit veritatem, novit eam;
et qui novit eam, novit aeternitatem. Charitas novit eam. O aeterna
veritas, et vera charitas, et chara aeternitas[165]! tu es Deus meus; tibi
suspiro die ac nocte. Et cum te primum cognovi, tu assumpsisti me, ut
viderem esse quod viderem, et nondum me esse qui viderem. Et reverberasti
infirmitatem aspectus mei, radians in me vehementer, et contremui amore et
horrore; et inveni longe me esse a te in regione dissimilitudinis[166],
tanquam audirem vocem tuam de excelso: Cibus sum grandium; cresce, et
manducabis me. Nec tu me in te mutabis, sicut cibum carnis tuae; sed tu
mutaberis in me. Et cognovi quoniam [Sidenote: Ps. 38, 12.]_pro iniquitate
erudisti hominem, et tabescere fecisti sicut araneam animam_ meam; et dixi:
Numquid nihil est veritas, quoniam neque per finita, neque per infinita
locorum spatia diffusa est