ua, et consolaris, et dicis: Currite; ego feram, et
ego perducam, et ibi ego feram*.
* * * * *
{103}
LIBER SEPTIMUS.
Juventutis suae exordium, id est annum aetatis trigesimum primum, ob
mentis oculos reducit. Narrat se argumento quodam Nebridii valde
perculsum, crassis tamen adhuc tenebris obvolvi, cum de Deo non nisi
corporaliter sentire potuerit; Manichaeos ergo impie sentire probe
cernit, Ecclesiae vero fidem omnino amplecti nequit; a Mathematicorum
erroribus revocatur; quaestione tamen, unde malum? misere torquetur;
plurimum e Platonicorum libris proficit, neque tamen sufficiunt, cum de
Christi incarnatione prave senserit; arreptis vero S. Scripturis, et
praesertim Apostolo Paulo, dubitationes ejus omnes concidunt.
[Sidenote: I. Deum cogitat tamquam aliquid corporeum per infinita spatia
diffusum.]
1. Jam mortua erat adolescentia mea mala et nefanda, et ibam in juventutem,
quanto aetate major, tanto vanitate turpior. Qui cogitare aliquid
substantiae nisi tale non poteram, quale per hos oculos videri solet; non
te cogitabam*, Deus, in figura corporis humani: ex quo audire aliquid de
sapientia coepi, semper hoc fugi; et gaudebam me hoc reperisse in fide
spiritualis matris nostrae Catholicae tuae. Sed quid te aliud cogitarem non
occurrebat; et conabar cogitare te homo, et talis homo, summum et solum et
verum Deum! et te incorruptibilem, et inviolabilem, et incommutabilem,
totis medullis credebam; quia, nesciens unde et quomodo, plane tamen
videbam et certus eram, id quod corrumpi potest, deterius esse quam id quod
non potest; et quod violari non potest, incunctanter praeponebam violabili;
et quod nullam patitur per mutationem, melius esse quam id quod mutari
potest. Clamabat violenter cor meum adversus omnia phantasmata mea, et hoc
uno ictu conabar abigere circumvolantem turbam immunditiae ab acie meae
mentis; et vix dimota in ictu oculi ecce conglobata rursus aderat, et
irruebat in aspectum meum, et obnubilabat eum: ut quamvis non forma humani
corporis, corporeum tamen aliquid cogitare cogerer per spatia locorum, sive
infusum mundo, sive etiam extra mundum per infinita diffusum, etiam ipsum
incorruptibile et inviolabile et incommutabile, quod corruptibili et
violabili et commutabili praeponebam; quoniam quidquid {104} privabam
spatiis talibus, nihil mihi esse videbatur: sed prorsus nihil, ne inane
quidem; tanquam si corpus auferatur loco,
|