a
observatione numerarent, enixae essent ambae simul; ita ut easdem
constellationes usque ad easdem minutias utrique nascenti facere
cogerentur, iste filio, ille servulo. Nam cum mulieres parturire
coepissent, indicaverunt sibi ambo quid sua cujusque domo ageretur, et
paraverunt quos ad se invicem mitterent, simul ut natum quod parturiebatur
esset cuique nuntiatum; quod tamen ut continuo nuntiaretur, tanquam in
regno suo facile effecerant. Atque ita, qui ab alterutro missi sunt, tam
{110} ex paribus domorum intervallis sibi obviam factos esse dicebat, ut
aliam positionem siderum, aliasque particulas momentorum, neuter eorum
notare sineretur: et tamen Firminus amplo apud suos loco natus,
dealbatiores vias saeculi cursitabat, augebatur divitiis, sublimabatur
honoribus; servus autem ille, conditionis jugo nullatenus relaxato, dominis
serviebat, ipso indicante qui noverat eum.
9. His itaque auditis et creditis, talis quippe narraverat, omnis illa
reluctatio mea resoluta concidit: et primo Firminum ipsum conatus sum ab
illa curiositate revocare, cum dicerem, constellationibus ejus inspectis,
ut vera pronuntiarem*, debuisse me utique videre ibi parentes inter suos
esse primarios, nobilem familiam propriae civitatis, natales ingenuos,
honestam educationem, liberalesque doctrinas. At si me ille servus ex
eisdem constellationibus, quia et illius ipsae essent, consuluisset, ut
eidem quoque vera proferrem, debuisse me rursus ibi videre abjectissimam
familiam, conditionem servilem, et caetera longe a prioribus aliena,
longeque distantia. Unde autem fieret ut eadem inspiciens diversa dicerem,
si vera dicerem; si autem eadem dicerem, falsa dicerem: inde certissime
colligi*, ea quae vera, consideratis constellationibus, dicerentur, non
arte dici, sed sorte; quae autem falsa, non artis imperitia, sed sortis
mendacio.
10. Hinc autem accepto aditu*, ipse mecum talia ruminando, ne quis eorumdem
delirorum qui talem quaestum sequerentur, quos jam jamque invadere, atque
irrisos refellere cupiebam, mihi ita resisteret, quasi aut Firminus mihi,
aut illi pater falsa narraverit; intendi considerationem in eos qui gemini
nascuntur: quorum plerique ita post invicem funduntur ex utero, ut parvum
ipsum temporis intervallum, quantamlibet vim in rerum natura habere
contendant, colligi tamen humana observatione non possit, litterisque
omnino signari non valeat, quas mathematicus inspecturus est, ut vera
pronuntiet. Et non erunt vera, quia easdem lit
|