|
eed is, "qui
nouvellete signifie". Hij dicht een verwijtende ballade:
"En lieu de bleu, dame, vous vestez vert." [382]
De ringen, de sluiers, al de kleinooden en geschenken der liefde hadden
hun bijzondere functie, met hun geheimzinnige deviezen en emblemen,
dikwijls in de gekunsteldste rebussen ontaard. De dauphin trekt in 1414
ten strijde met een standaard, waarop in goud een K, een zwaan (cygne)
en een L, dat beduidde den naam van een hofdame zijner moeder Isabeau,
die la Cassinelle werd genoemd. [383] Rabelais bespot nog een eeuw later
de "glorieux de court et transporteurs de noms," die in hun deviezen
"espoir" door een "sphere", "peine" door "pennes d'oiseaux",
"melancholie" door een akelei (ancholie) aanduiden. [384] Coquillart
spreekt van een
"Mignonne de haulte entreprise,
Qui porte des devises a tas." [385]
Dan waren er de amoureuze vernuftspelletjes, zooals Le Roi qui ne ment,
Le chastel d'amours, Ventes d'amour, Jeux a vendre. Het meisje noemt den
naam van een bloem of iets anders; de jongeling moet er op rijmen met
een compliment:
"Je vous vensla passerose.
--Belle, dire ne vous ose
Comment Amours vers vous me tire,
Si l'apercevez tout sanz dire". [386]
Het Chastel d'amours was zulk een vraag- en antwoordspel, gebaseerd op
de figuren van den _Roman de la rose_:
"Du chastel d'Amours vous demant:
Dites le premier fondement!
--Amer loyaument.
Or me nommez le mestre mur
Qui joli le font, fort et seur!
--Celer sagement.
Dites moy qui sont li crenel,
Les fenestres et li carrel!
--Regart atraiant.
Amis, nommez moy le portier!
--Dangier mauparlant.
Qui est la clef qui le puet deffermer?
--Prier courtoisement." [387]
Een groote plaats in de hoofsche conversatie werd sinds de dagen der
troubadours ingenomen door de casuistiek der liefde. Het was als 't ware
de veredeling van de nieuwsgierigheid en kwaadsprekerij tot een
litterairen vorm. Naast "beaulx livres, dits, ballades" wordt de
maaltijd aan het hof van Lodewijk van Orleans opgeluisterd door
"demandes gracieuses". [388] Men legt ze vooral den dichter ter
beslissing voor. Een gezelschap dames en heeren komt bij Machaut met een
reeks "partures d'amours et de ses aventures." [389] Hij had in zijn
_Jugement d'amour_ de stelling verdedigd, dat de dame, die door den dood
haar minnaar verliest, minder te beklagen is dan de minnaar eener
trouwelooze geliefd
|