ok wel monniken, die naar de eeuwige zaligheid trachtten;
kooplieden, ambachtslieden, naar vrijheid snakkende lijfeigenen,
berouwhebbende zondaars.

De held van den eersten kruistocht was Godfried van Bouillon, hertog van
Lotharingen, een volmaakt ridder, bedreven in alle krijgsverrichtingen,
gehard tegen vermoeienis, verstandig, welsprekend, kalm, zedig en
geduldig.

Ten einde deel te kunnen nemen aan den verren tocht, verkocht hij zijn
slot van Bouillon aan den bisschop van Luik en liet toe, dat de inwoners
van Metz, wier heer hij was, hunne stad vrij kochten.

Hij geleidde de kruisvaarders door Duitschland, Hongarije en bereikte
met hen de stad Konstantinopel, waar zich Robrecht, graaf van
Vlaanderen, Boudewijn van Henegouwen en talrijke edellieden, die over
zee gekomen waren, bij het Christenleger voegden en naar Azie
overstaken.

In de geschiedenis van Jakob, den boetvaardigen zondaar, verhaalden wij
van het lijden en strijden der kruisvaarders in Azie. Wij mogen echter
niet vergeten er bij te voegen, dat Godfried boven alle andere ridders
er blijken gaf van wijsheid, moed en beleid. Met algemeene toestemming
werd hij tot koning van Jeruzalem uitgeroepen, doch hij weigerde "eene
gouden kroon te dragen, waar Jezus-Christus eene doornen kroon had
gedragen; hij aanvaardde enkel den titel van Beschermer van het Heilig
Graf."

Hij voerde het leenstelsel in Palestina in; verdeelde het land in groote
leenen, die hij aan de voornaamste ridders schonk, en vaardigde werken
en bevelen uit, die men Assisen of Grondwetten van Jeruzalem noemt.

Het volgend jaar reeds, in 1100, stierf Godfried van Bouillon. Later
onderscheidde zich Boudewijn, Graaf van Vlaanderen en Henegouwen, in den
vierden kruistocht.

[Illustration: Kruisvaarder der XIII^e eeuw.]

Men noemt hem, in de geschiedenis, niet zelden Boudewijn van
Konstantinopel, en ziehier waarom.

In de lente van het jaar 1202 trok hij met talrijke ridders de Alpen
over en ging scheep te Venetie, maar in plaats van rechtstreeks naar
Palestina te varen, zeilde hij met de christenvloot naar Konstantinopel.

Deze stad werd ingenomen door de kruisvaarders en Boudewijn tot keizer
uitgeroepen. Hij onderscheidde zich als krijgsman en stierf in eenen
oorlog tegen de Bulgaren.

31.--Twee Vluchtelingen.

Jan en Klaas waren hoorigen van den heer van Gaver, in Vlaanderen. Zij
telden nauwelijks zestien jaar en Jan hoedde de zwijnen zijns meesters,
terwijl Klaas arbeidde