in nouem
disciplinarum libris tali similitudine definiuit: dialectica
et rhetorica est quod in manu hominis pugnus adstrictus et
palma distensa, illa breui oratione argumenta concludens,
ista facundiae compos copioso sermone discurrens, illa uerba
contrahens, ista distendens'. cf. Isid. orig. II 23, 1.
a Zenone haec Varronem transtulisse Cassiod. l.l. p. 531b
Sext. Emp. adu. math. II 7 alii docent, et alia in promptu
sunt, quibus illud confirmetur.
Varro, cuius uerba Augustinus multis ambagibus reddidit, de enuntiatis
simplicibus et coniunctis egit, quorum haec sententiam aut inplent aut
non inplent (fr. 32*). quae inplent iterum affirmari possunt aut
nequeunt; priora sunt proloquia, de quorum, coniunctione postremo
dixit. haec stoicorum "lekta ellipe:" et "autotele:", "axio:mata hapla"
et "ouch hapla" esse uides. in quibus unum notandum est. tertia uerbi
persona praeter uerba, quae nos dicimus inpersonalia, in simplicibus
uerbis ponitur, prima et secunda persona in coniunctis _quae simplicem
non habent significationem_ (cf. Mart. Cap. IIII 388 p. 118), nam ego
et tu pronomina tacite subiecta sunt, quod quamquam de stoicis non
diserte memoratur{16} ex eorum placitis necessario manat, ut in hac
quoque re illos Varro secutus sit.
Footnote 16: Hoc moneo propter Carolum Prantl l.l. p. 667
qui id a stoicis alienum putat. Laertius autem Diogenes
(VII 63) scribit: "ellipe: (lekta) men oun esti ta
anapartiston echonta te:n ekphoran hoion 'graphei';
epize:toumen gar tis?" quod cum in prima et secunda persona
absolute quaeri non possit, discrimen quoddam inter has et
illam fecisse stoicos sequitur.
Quomodo uero amplam materiam in duodecim libros distribuerit, conici
uix potest. suspicari licet priore hexade eum de casibus obliquis et
uerborum formis, quatenus haec cum illis coniuncta sint, altera de
proloquiis simplicibus et conpositis disputasse, quod conuenit cum
stoicorum diuisione in "lekta ellipe:" et "autotele:". neque e Gelli
libri XVI capite octauo sequitur (fr. 36), in fine demum libri XXIIII
proloquia tractata esse, quod quomodocunque rem disposuerit fieri
potuisse nego. quare quod Gellius adicit, Varronem "axio:mata" alias
profata alias proloquia uertisse, id non cum Ritschelio (l.l. p. 5)
ad dialecticam sed ad ipsos libros de lingua latina referendum duco,
ut his uocibus promiscue, ut in aliis terminis fecit, usus sit.
*profatum* enim, quantum sciam, apud nullum scriptorem, *prol
|