itiam
significat, qua instructi pueri scriptum quoddam recitare possunt;
_intellegere_ quoque quodam modo ad inferiorem grammaticam referre
possimus, nisi accederet _probare_. hoc autem uereor ut in priore
diuisione Victorinus inuenerit, nam uix quomodo id a iudicio quod ad
alteram spectat discernas praesto est{96}, etiamsi Diomedem secutus
aestheticam quam dicunt aestimationem segregaueris et illud tantum
iudicium respexeris _quo omnem orationem recte uel minus quam recte
pronuntiatam specialiter iudicamus_ (p. 426, 29), hoc quoque non
puerorum esse fatebere. quibus omnibus consideratis Victorinum uel
errore uel neglegentia peccasse et duo priora tantum Varronem posuisse
persuasum mihi est. quis uero primum huius grammatisticae, quam uitae
usus a grammatica distinxerat, officia data opera circumscripserit
quaerenti certi quid respondere tibi non licet; suspicor uero
Asclepiadem Myrleanum{97} hoc fecisse. neque a quo altera diuisio
profecta sit dici potest. prope quidem accedit ad eam, quam Dionysius
habet (p. 629 Bekk. cf. Sext. Emp. adu. gramm. 252):
"pro:ton anagno:sis entribe:s kata proso:dian, deuteron
exe:ge:sis kata tous enuparchontas poie:tikous tropous, triton
glo:sso:n te kai historio:n procheiros apodosis, tetarton
etumologias heuresis, pempton analogias eklogismos, hekton
krisis poie:mato:n. ho de: kalliston esti panto:n to:n en te:
techne:."
pro qua deinde{98} hanc ualuisse testatur scholiasta p. 736, 5: "to
palai mere: te:s grammatike:s e:n tessara kai eisi tauta; diortho:tikon
anagno:stikon exe:ge:tikon kritikon." hanc igitur Varro secutus est et
singula quo fere modo definierit e Diomede, qui hoc fragmentum (93)
seruauit conligendum, nam non modo ipsius Varronis uerba mutauit et
satis neglegenter rem egit, uerum etiam de suo haud pauca addidit.
explicationes enim omnium quattuor officiorum e duobus membris
constant, quorum priora aut ipsum excogitasse aut ex alio scriptore
sed minime Varrone adiecisse non dubium est. id quod statim in primo
officio conspicuum est. dicit enim: 'lectio est artificialis
interpretatio uel uaria cuiusque scripti enuntiatio seruiens dignitati
personarum exprimensque animi habitum cuiusque', quae inter se non
conuenire adparet priusque illud male huc inlatum et eiciendum est.
alterum conuenit cum Dionysio p. 629: "anagno:sis esti poie:mato:n e:
sungrammato:n adiapto:tos prophora. anagno:steon de kath' hupokrisin,
kata proso:dian, kata diastole:n", ut no