at, nihil aliud
quam res uocatur proprio iam nomine, haec ergo quattuor 30
distincta teneantur uerbum dicibile dictio res. quod dixi
uerbum et uerbum est et uerbum significat. quod dixi
dicibile uerbum est, nec tamen uerbum sed quod in uerbo
intellegitur et animo continetur significat. quod dixi dictionem
uerbum est, sed quod iam illa duo simul id est et 35
ipsum uerbum et quod fit in animo per uerbum significat.
quod dixi rem uerbum est, quod praeter illa tria quae dicta
sunt quicquid restat significat.
TESTIMONIA
_1*_ Augustin. de dial. V. ed. congr. S. Mauri uol. XVI p.39
sq. ed. Creceli p. 7: *Verbum est ... litteris potest*. haec
omnia quae definita sunt, utrum recte definita sint et utrum
hactenus uerba definitionis aliis definitionibus persequenda
fuerint, ille indicabit locus, quo definiendi disciplina
tractatur. nunc quod instat accipe intentus. *omne uerbum ...
signum est.* quippe inspectis a legente litteris occurrit
animo quid uoce prorumpat. quid enim aliud litterae scriptae
quam se ipsas oculis, praeter se uoces animo ostendunt? et
paulo ante diximus signum esse quod se ipsum sensui et
praeter se aliquid animo ostendit. quae legimus igitur non
uerba sunt sed signa uerborum. sed ut, ipsa littera cum sit
pars minima uocis articulatae, abutimur tamen hoc uocabulo,
[et] ut appellemus litteram etiam cum scriptam uidemus,
quamuis omnino tacita sit neque ulla pars uocis sed signum
partis uocis appareat, ita etiam uerbum appellatur cum
scriptum est, quamuis uerbi signum id est signum
significantis uocis non _uox_ (uox _add. Vsener_) eluceat.
ergo ut coeperam dicere omne uerbum sonat. *sed quod ...
restat significat.* sed exemplis haec inlustranda esse
perspicio. fac igitur a quoquam grammatico puerum
interrogatum hoc modo: arma quae pars orationis est? quod
dictum est arma propter se dictum est id est uerbum propter
ipsum uerbum. cetera uero, quod ait, quae pars orationis, non
propter se, sed propter uerbum, quod arma dictum est, uel
animo sensa uel uoce prolata sunt. sed cum animo sensa sunt,
ante uocem dicibilia erunt, cum autem propter id quod dixi
proruperunt in uocem, dictiones factae sunt. ipsum uero arma,
quod hic uerbum est, cum a Vergilio pronuntiatum est, dictio
fuit: non enim propter se prolatum est, sed ut eo
significarentur uel bella quae gessit Aeneas uel scutum et
cetera, quae Vulcanus heroi fabricatus e
|