ro non opposuisse (quamquam in ipsis rerum
nominibus posterioribus grammaticis non ualde confido), sed duas has
classes pronomina nominasse uidetur. diuisit ea in primigenia et
deductiua (fr. 99), ut _quis_ et _quisquam quispiam_. primigenia autem
erant uiginti unum, quorum quattuor classes, quas contra Donatum duas
tantum proferentem{108} Pompeius Sergius Cledonius enumerant, ad
Varronem pertinere credo. adferunt quidem huius rei auctorem Probum,
in cuius institutis artium p. 131, 25 hoc legitur, sed primum Varro
accurate quae pronomina essent primigenia indicare debuit, deinde hoc
prope ad stoicorum doctrinam accedit,{109} talesque partitiones
Varronem adamasse uel locus suprascriptus e libris de lingua latina
docet. uoluit enim pronomina aut finita (ego tu ille{110}) aut minus
quam finita (ipse iste is hic idem sui) aut infinita (qui uel quis
qualis talis tantus quantus quotus totus) aut possessiua (meus tuus
suus noster uester) esse, ut ex eo Probum et Isidorum orig. I 7, 2. 3.
6 hausisse existimem. hanc autem diuisionem a Varrone profectam esse
confirmant quae Probus instit. art. p. 151, 30 ex eodem de aduerbiis a
pronominibus deriuandis profert (fr. 102). aduerbia enim e sedecim
pronominibus fieri docuit, quae secundum illam partitionem
enumerantur: ex _ille_, ex _iste hic idem_, ex _qui_ (_quique
quicunque quidam quispiam aliquis_) _qualis_, ex possessiuis.{111} in
hac quidem re duorum scriptorum auctoritati cedendum erat, non tamen
credo Cledonio p. 1905P., qui omnia pronomina succedanea Varronem
dixisse contendit. ita enim optime correxit Petrus Bondam uar. lect.
II 2 p. 115 cf. L. Lersch sprachphil. d. alt. II p. 151 quod in codice
Bernensi 380, quo ipso Putschius usus est, legitur: 'pronomen quia non
(non _om. cod._) fungitur officio nisi praemisso nomine, ideo haec
pars a Varrone _succedat in ea_ dicitur' (fr. 100). succedaneum bene
adpellari potuit relatiuum, ut _is_ et _ipse_ a Prisciano (I p. 579,
20. 580, 14), _is_ et _tantus_ a Diomede p. 329, 20. 331, 5. cf. Char.
163, 28 subiunctiua nuncupantur. cum autem nomen pronominibus
personalibus nunquam praemittatur, ea tantum pronomina succedanea
Varro dicere potuit, quae re uera nominibus succedunt.

Footnote 108: Donat. II 11, 2 p. 1752. cf. Sergius p. 1847 P.:
Probus autem pronomen in quatuor partes diuidi putauit, id est
pronomen infinitum, finitum, minus quam finitum et possessiuum.
quod non uidetur habere rationem. unde Donatus melius qui in dua