huius. minimum
ex duobus constat omne simile, item dissimile, quod nihil
potest esse simile, quin alicuius sit simile, item nihil
dicitur dissimile quin addatur cuius sit dissimile.
VIII 23 p. 407:
cum utrumque nonnunquam accidat, ut et in uoluntaria
declinatione animaduertatur natura et in naturali uoluntas
(quae cuius modi sint aperietur infra{132}), quod utraque
declinatione alia fiunt similia alia dissimilia, de eo
graeci latinique libros fecerunt multos, partim cum alii
putarent in loquendo ea uerba sequi oportere, quae a
similibus similiter essent declinata quas appellarunt
"analogias", alii cum id neglegendum putarent ac potius
sequendam dissimilitudinem quae in consuetudine est quam
uocant "ano:malian", cum ut ego arbitror utrumque sit nobis
sequendum, quod in declinatione uoluntaria sit anomalia, in
naturali magis analogia.
de eadem igitur re{133} hos libros conscripsit. num uero eis quasi
praeparauerit libros de lingua latina an fortasse quod illic docuerat
contra aduersarios, qui eum inpugnauerant, defenderit perspici non
potest. e libro secundo (fr. 109) picem{134} singulariter tantum dici
legimus, quod olim Spengelius ed. Varr. p. 594 ad librum de lingua
latina nonum, quamuis ibi non occurrat, referre uoluit (cf. O. Mueller
ed. Varr. p. 264. Ritschl l.s. p. 528). pertinet autem hoc praeceptum
ad ea quae de l.l. VIIII 37 p. 482. X 83 p. 590 exponuntur, quod enim
natura non subest deest multitudinis casus.

Footnote 132: cf. X 51 p. 574: uoluntatem dico impositionem
uocabulorum, naturam declinationem uocabulorum, quo decurritur
sine doctrina.

Footnote 133: G. Boissier etude sur la uie et les ouvr. de M.T.
Varron p. 130 errat cum scribit _le de similitudine uerborum, qui
etait sans doute quelque traite sur les synonymes_. ne uero mirere
quod hunc librum nusquam conmemoraui, in illo crasso uolumine
nihil noui inesse scito, quod homini germano aut accipere liceat
aut refutare lubeat.

Footnote 134: E Charisi uerbis _pix singulariter dicitur ut ait
Varro de similitudine uerborum II, quamuis Vergilius (geo. III
450) dixerit; Idaeasque pices et pingues unguine ceras_ effecit
grammaticus incertus de generibus nominum a Mauritio Haupt post
Ouidi Halieutica p. 74 sq., deinde plenior a F.G. Ottone Gissae
1850 editus haec (p. 93 H. p. 49 O.): _pix gen. fem. ut Varro:
Idaeasque pices_. idem p. 92 H. p. 48 O. et p. 104 H.