de cxiu el la
pilkecaj domoj staris iuspeca skulptajxo, kiu laux la klarigo de Jxa
identigis gxian logxanton.

Horizontalaj aperturoj, ses colojn altaj kaj du aux tri futojn
longaj, servis por enlasi lumon kaj ventumi. La enirejo de domo estis
malgranda aperturo en la bazo de arbo, kiu gvidis per kruda
sxtupetaro supren tra la kavigita trunko al la supra cxambraro. La
amplekso de la domoj variis de du gxis pluraj cxambroj. La plej
granda, kiun mi eniris, havis du etagxojn kaj ok apartamentojn.

Cxirkaux la vilagxo, inter gxi kaj la gxangalo, estis bele kulturitaj
agroj, sur kiuj la mezopoj kultivis la bezonatajn grenojn, fruktojn
kaj legomojn. Virinoj kaj infanoj laboris en tiuj gxardenoj, kiam ni
transiris al la vilagxo. Vidante Jxa, ili salutis respekteme, sed min
ili tute ne atentis. En ilia mezo kaj cxe la periferio de la
kultivita tereno estis multe da militistoj. Ankaux tiuj salutis Jxa,
tusxante la teron tuj antaux si per la pintoj de siaj lancoj.

Jxa kondukis min al granda domo meze de la vilagxo--la okcxambra--kaj
invitinte min enveni, li donis al mi mangxajxon kaj trinkajxon. Tie
mi konatigxis kun lia edzino, belulino kun mamsucxanta bebo en la
brakoj. Jxa rakontis al sxi, kiel mi savis al li la vivon, kaj post
tio sxi cxiam traktis min tre kompleze kaj gastigeme, permesante al
mi ecx teni kaj amuzi la adoratan etulon, kiu, laux Jxa, estis la
regonto de la tribo, cxar Jxa sxajnis esti la nuna reganto de la
komunumo.

Ni mangxis kaj ripozis, kaj mi dormis, pri kio Jxa tre amuzigxis,
cxar lauxsxajne li malofte aux ecx neniam tion faris, kaj poste la
rugxulo proponis, ke mi akompanu lin al la templo de la maharoj, kiu
staris ne malproksime de la vilagxo.

"Estas malpermesite viziti gxin," li diris, "sed la grandeguloj ne
kapablas auxdi, kaj se ni bone kasxos nin, ili tute ne scios pri nia
cxeesto. Mi estas homo, kiu malamas ilin kaj cxiam malamis ilin, sed
la aliaj cxefoj de la insulo kredas, ke estus plej prudente dauxrigi
la amikajn rilatojn inter la du rasoj; se ne estus tiel, nenio pli
placxus al mi ol gvidi miajn militistojn en batalo kontraux la fiaj
estajxoj kaj ekstermi ilin--la vivo en Pelucidaro estus pli bona, se
ili ne ekzistus."

Mi tutkore konsentis kun Jxa, sed sxajnis al mi malfacila afero
ekstermi la regantan rason de Pelucidaro. Tiel interparolinte, ni
sekvis la komplikan padon al la templo, kiu trovigxis en malgranda
maldensejo borderita de enormaj arboj, similaj al tiuj, kiuj kredeble