n om
het Heilige land te bereiken, en dat het leger van den Egyptischen
koning juist op die plek is omgekomen. Ik geloof dus, dat, als men
in dat zand ging graven, men een groote menigte Egyptische wapenen
en werktuigen zou vinden."

"Dat is duidelijk," antwoordde ik, "en het is voor de oudheid-kenners
te hopen, dat men vroeg of laat die opgravingen zal beginnen,
wanneer na de doorgraving der landengte van Suez hier nieuwe steden
zullen verrijzen. Voor vaartuigen als de Nautilus is het een zeer
ondoelmatig kanaal!"

"Zeker, maar nuttig voor de geheele wereld; de ouden hadden het
wel begrepen, dat het in het belang van hun handel zou zijn om de
Roode en Middellandsche Zeeen met elkander te verbinden; doch zij
dachten er niet aan een regelrecht kanaal te graven en zij gebruikten
daarvoor gedeeltelijk den Nijl. Waarschijnlijk werd met het kanaal,
dat deze rivier met de Roode zee verbindt, een aanvang gemaakt onder
Sesostris, ten minste als men de overlevering gelooven mag. Zeker is
het dat in 615 v. Chr. Necho een kanaal begon te graven, dat door
het oostelijkste deel van Egypte gaande, met Nijlwater zou gevoed
worden. Men kon dit kanaal in vier dagen opvaren, en het was zoo breed,
dat twee roeischepen elkander gemakkelijk konden voorbijkomen. Het werd
door Darius Hystaspes voortgezet en waarschijnlijk onder Ptolemaeus
II voltooid. Strabo zag het gebruiken, maar de zwakke helling tusschen
het punt van aanvang bij Bubastis en de Roode zee, maakte het slechts
gedurende eenige maanden van het jaar bevaarbaar. Dit kanaal diende
tot op den tijd van de Antonijnen voor den handel; verlaten, verzand
en later hersteld op last van kalif Omar, werd het in 761 of 762
door kalif Ahnansor onbevaarbaar gemaakt, omdat hij wilde beletten,
dat men levensmiddelen zou brengen naar Mohammed Ben Abdullah, die
tegen hem in opstand was. Gedurende den tocht naar Egypte vond uw
generaal Bonaparte de sporen dezer werken in de woestijn van Suez,
en door den vloed overvallen, was hij bijna omgekomen, voordat hij
Hadjaroth had kunnen bereiken, waar Mozes 3500 jaren voor hem zijn
legerkamp had opgeslagen."

"Welnu, kapitein, wat de ouden niet hebben durven ondernemen, de
verbinding tusschen de beide zeeen, waardoor de weg van Marseille naar
Indie 9000 kilometer korter zal worden, dat heeft de Lesseps gedaan
en binnen kort zal hij Afrika tot een groot eiland gemaakt hebben."

"Ja, mijnheer Aronnax, gij hebt reden om op uw landgenoot fier te
zijn. H