t. Is andermans
aangroeiende macht reden tot noodweer. (Sec. 17). Is hij die zelf oorzaak
was, dat men tegen hem optrok, in zijn goed recht om weerstand te
bieden? (Sec. 18). De oorlog is geoorloofd om een geleden onrecht te
herstellen of om het te straffen. Dit vooronderstelt, dat men wete,
wanneer er onrecht geleden is en daarvoor diene men nog te weten, wat
het onze is of wat men ons schuldig is?

Het onze is hetgeen wij bezitten. Wij kunnen iets bezitten met anderen,
of alleen m.a.w. de goederen zijn gemeengoed of privaatgoed. Welke
dingen als gemeen goed zijn te beschouwen, wordt nu uitgelegd en
vervolgens welke van deze goederen privaat eigendom kunnen worden (c.
2.) en op welke wijze (c. 3.) Er wordt ook nog onderscheid gemaakt
tusschen een "acquisitio originaria" van zaken (c. 3.) en personen (c.
5.) en een "acquisitio derivata" (c. 6.)

Een "acquisitio derivata" is er, wanneer wij recht verkrijgen over
personen of zaken door middel eener menschelijke daad of door de wet.

De overgave van het souvereiniteitsrecht en de goederen daarbij
behoorend, komen hier ter sprake (c. 6.) Bij een acquisitio derivata
door de wet wordt behandeld het heele erfrecht. (c. 7.)

Is eenmaal voldoende uitgelegd, hoe rechten verkregen worden en overgaan
op anderen, dan moet nog worden nagegaan wanneer eigendomsrecht en
overheidsrecht ophouden, (c. 9.)

Hierna volgt de uiteenzetting van de verplichting, die op anderen
berust, tengevolge van het recht, dat wij hebben op iets. Wat is men ons
verschuldigd? c. X is een tractaat over het restitueeren.

Na de verplichting van anderen tegenover ons als eigenaar van iets,
volgt de verplichting, voortvloeiend uit beloften. Wat zijn beloften?
(c. 11.) Wat is een contract? (c 12.) Welke kracht zet de eed bij aan
beloften? (c. 13.) Iets speciaals komt weer bij dit alles als het
personen betreft, die een souvereine macht bezitten. Hoever zijn dezen
gehouden beloften na te komen. (c. 15.)

Overeenkomsten zijn verder van publieken of privaten aard, daarom dient
de aandacht nog gevestigd te worden op de gevolgen van conventies
tusschen volken of hunne hoofden. Hierbij sluit zich als van zelf een
kapittel aan over de interpretatie, (c. 16.)

Behalve uit geoorloofde daden, n.l. doordat wij iets rechtens bezitten,
of ons iets beloofd is, kunnen de verplichting van anderen tegenover ons
of de rechten van ons tegenover anderen, voortvloeien uit ongeoorloofde
daden, namelijk hierdoor dat een ander