15.000 medewerkers van de LO-LKP
waren kerklid. 1100 LO-ers en 500 KP-ers kwamen om.
Dit hoofdstuk lieten we ter beoordeling lezen aan de heer L. Scheepstra ("Bob"),
die leider van de Landelijke KP was. Zijn reactie: je hebt wel gelijk, maar
vergeet niet: iemand als ik bijv. was opgegroeid op een eiland (Schiermonnikoog);
ik was zomer 1943 (toen de LO/LKP op grote schaal begon te opereren) nog geen
25 jaar oud, en we hebben het al improviserend moeten leren".
<148>
12. DE NV EN HAAR KINDEREN
Er zijn enkele organisaties geweest - veel kleiner dan de LO met zijn 15.000
medewerkers - die zich toegelegd hebben op het helpen van Joden. Onder deze
groepen waren er vier van enige omvang die zich speciaal bezighielden met het
verbergen van Joodse kinderen.
Allereerst een groep Utrechtse studenten (het "Utrechtse kindercomite") en ten
tweede een Amsterdamse groep, van Piet Meerburg, die samenwerkte met ds. Mesdag
en kapelaan Jansen te Sneek. De derde was de Trouw-groep (Gesina H.J. van der
Molen, dr. J.W. van Hulst en Sandor Baracs).
De vierde groep noemde zich de NV; inderdaad: een naamloze vennootschap. Men
legde de nadruk op de anonimiteit - andere groepen ook uiteraard - en dat kwam
uit in de naam. Men heeft die anonimiteit ook na de oorlog nog lange tijd in
acht genomen en dat zal dan ook de reden ervan zijn dat L. de Jong deze groep
niet vermeldt. Toch heeft de NV niet minder dan 250 Joodse kinderen weten te
onttrekken aan deportatie.
Pas 37 jaar na de tweede wereldoorlog werd de anonimiteit opgeheven. Toen
verscheen er een boek met verhalen [12.1] en daarna een doctoraal-scriptie van
de hand van de zoon van een van de "aandeelhouders" van de NV, Bert Jan Flim:
De NV en haar kinderen, 1942-1945 [12.2] (we hebben veel van het volgende geput
uit deze scriptie). En ten slotte organiseerde een van de -kinderen", Jack
Aldewereld, in mei 1989 een grote reuenie te Brunssum waar "kinderen", helpers
en pleegfamilies elkander weer ontmoetten. Ed van Thijn, ook een "kind", sprak
de feestrede uit.
In het vervolg zal een aantal predikanten een rol spelen; ik vermeld telkens -
behalve de naam - hun geboortejaar.
De "oprichting" van de NV vloeide voort uit een kerkdienst: op zondag 5 juli 1942
ging dominee Constan Sikkel (1895) voor in de Rafaelpleinkerk te Amsterdam.
Tot zijn gemeente behoorde de familie Braun: man, vrouw en twee kinderen van 19
en 15 jaar oud. Zij waren na de Anschluss uit Oostenrijk gevlucht. Het waren
Joden
|