ssent prima natura quaeque ipsa per sese
expetenda, aut omnia aut maxima. Ea sunt autem maxima, quae in ipso animo
atque in ipsa virtute versantur. Itaque omnis illa antiqua philosophia
sensit in una virtute esse positam beatam vitam, nec tamen beatissimam,
nisi adiungerentur et corporis et cetera, quae supra dicta sunt, ad
virtutis usum idonea. 23. Ex hac descriptione agendi quoque aliquid in vita
et officii ipsius initium reperiebatur: quod erat in conservatione earum
rerum, quas natura praescriberet. Hinc gignebatur fuga desidiae
voluptatumque contemptio: ex quo laborum dolorumque susceptio multorum
magnorumque recti honestique causa et earum rerum, quae erant congruentes
cum descriptione naturae, unde et amicitia exsistebat et iustitia atque
aequitas: eaeque voluptatibus et multis vitae commodis anteponebantur. Haec
quidem fuit apud eos morum institutio et eius partis, quam primam posui,
forma atque descriptio.

24. De natura autem--id enim sequebatur--ita dicebant, ut eam dividerent in
res duas, ut altera esset efficiens, altera autem quasi huic se praebens,
ea quae efficeretur aliquid. In eo, quod efficeret, vim esse censebant, in
eo autem, quod efficeretur, materiam quandam: in utroque tamen utrumque:
neque enim materiam ipsam cohaerere potuisse, si nulla vi contineretur,
neque vim sine aliqua materia. Nihil est enim quod non alicubi esse
cogatur. Sed quod ex utroque, id iam corpus et quasi qualitatem quandam
nominabant: dabitis enim profecto, ut in rebus inusitatis, quod Graeci ipsi
faciunt, a quibus haec iam diu tractantur, utamur verbis interdum
inauditis.

VII. 25. Nos vero, inquit Atticus: quin etiam Graecis licebit utare, cum
voles, si te Latina forte deficient. Bene sane facis: sed enitar ut Latine
loquar, nisi in huiusce modi verbis, ut philosophiam aut rhetoricam aut
physicam aut dialecticam appellem, quibus, ut aliis multis, consuetudo iam
utitur pro Latinis. Qualitates igitur appellavi, quas [Greek: poiotetas]
Graeci vocant, quod ipsum apud Graecos non est vulgi verbum, sed
philosophorum, atque id in multis. Dialecticorum vero verba nulla sunt
publica: suis utuntur. Et id quidem commune omnium fere est artium. Aut
enim nova sunt rerum novarum facienda nomina aut ex aliis transferenda.
Quod si Graeci faciunt, qui in his rebus tot iam saecula versantur, quanto
id magis nobis concedendum est, qui haec nunc primum tractare conamur? 26.
Tu vero, inquam, Varro, bene etiam meriturus mihi videris de tuis civib