tati illi contrarium, utetur eo sapiens
ac sic omnis ratio vitae gubernabitur. Etenim is quoque, qui a vobis
sapiens inducitur, multa sequitur probabilia, non comprehensa neque
percepta neque adsensa, sed similia veri: quae nisi probet, omnis vita
tollatur. 100. Quid enim? conscendens navem sapiens num comprehensum animo
habet atque perceptum se ex sententia navigaturum? Qui potest? Sed si iam
ex hoc loco proficiscatur Puteolos stadia triginta, probo navigio, bono
gubernatore, hac tranquillitate, probabile videatur se illuc venturum esse
salvum. Huius modi igitur visis consilia capiet et agendi et non agendi,
faciliorque erit, ut albam esse nivem probet, quam erat Anaxagoras, qui id
non modo ita esse negabat, sed sibi, quia sciret aquam nigram esse, unde
illa concreta esset, albam ipsam esse, ne videri quidem. 101. Et quaecumque
res eum sic attinget, ut sit visum illud probabile neque ulla re impeditum,
movebitur. Non enim est e saxo sculptus aut e robore dolatus, habet corpus,
habet animum, movetur mente, movetur sensibus, ut ei multa vera videantur,
neque tamen habere insignem illam et propriam percipiendi notam: eoque
sapientem non adsentiri, quia possit eiusdem modi exsistere falsum aliquod,
cuius modi hoc verum. Neque nos contra sensus aliter dicimus ac Stoici, qui
multa falsa esse dicunt, longeque aliter se habere ac sensibus videantur.
XXXII. Hoc autem si ita sit, ut unum modo sensibus falsum videatur, praesto
est qui neget rem ullam percipi posse sensibus. Ita nobis tacentibus ex uno
Epicuri capite, altero vestro perceptio et comprehensio tollitur. Quod est
caput Epicuri? 'Si ullum sensus visum falsum est, nihil percipi potest.'
Quod vestrum? 'Sunt falsa sensus visa.' Quid sequitur? ut taceam, conclusio
ipsa loquitur: 'nihil posse percipi.' Non concedo, inquit, Epicuro. Certa
igitur cum illo, qui a te totus diversus est: noli mecum, qui hoc quidem
certe, falsi esse aliquid in sensibus, tibi adsentior. 102. Quamquam nihil
mihi tam mirum videtur quam ista dici, ab Antiocho quidem maxime, cui erant
ea, quae paulo ante dixi, notissima. Licet enim haec quivis arbitratu suo
reprehendat, quod negemus rem ullam percipi posse, certe levior reprehensio
est: quod tamen dicimus esse quaedam probabilia, non videtur hoc satis esse
vobis. Ne sit: illa certe debemus effugere, quae a te vel maxime agitata
sunt: 'nihil igitur cernis? nihil audis? nihil tibi est perspicuum?'
Explicavi paulo ante Clitomacho auctore quo modo ista Carn
|