n de hertog van Beaufort wilden hunnen
zetel, ondanks 's Konings misnoegen, in de Eerste Kamer van de
Staten-Generaal niet aanvaarden.
De weigering van absolutie had, vooral in Vlaanderen, eene geweldige
gisting in de gemoederen verwekt. De _Leerstellige Uitspraak_ oefende
nochtans den invloed niet uit, dien De Brogue verhoopt had, want Paus Pius
VII en de legaat Consalvi, alhoewel geenszins den weerstand van de
bisschoppen lakende, toonden zich niet geneigd om de betrekkingen met de
Nederlandsche regeering te bederven. De laatste prins-bisschop van Luik,
prins de Mean, was door Willem tot aartsbisschop van Mechelen aangeduid;
maar uit Rome verwachtte men nog zijn aanstelling tot dit ambt. Als lid der
Eerste Kamer had reeds deze grijsaard den grondwettelijken eed afgelegd,
doch onder voorbehoud van de pauselijke goedkeuring. De vernuftige
Reinhold, gezant van Nederland bij het Vatikaan, gelukte er in het geschil
tot eene minnelijke schikking te brengen: De Mean stelde eene openbare
verklaring op, waarin hij bekende dat zijn eed hem tot niets verplichtte
dat in strijd was met de leer der Kerk, en dat hij de grondwettelijke
bescherming, zonder onderscheid aan alle eerediensten toegezegd, slechts
uit een burgerlijk oogpunt opvatte (18en Mei 1817). Daarop werd De Mean
door den Paus aangesteld, en hield weldra als aartsbisschop zijne plechtige
intrede te Mechelen. De verklaring van den primaat stilde de gemoederen;
vele geestelijken en leeken, die tot dan toe den eed hadden geweigerd,
legden hem in denzelfden zin af.
In Vlaanderen nochtans bleef de toestand gespannen: de absolutie werd
voortdurend aan de partijgangers van de regeering geweigerd; de
geestelijkheid ruide de dweepzieke bevolking door allerlei vlugschriften
op. De regeering besloot het gerecht te doen optreden.
Priester De Foere uit Brugge, beticht ophitsende artikels in zijn Fransch
tijdschrift te hebben geschreven, werd, krachtens het besluit van 20en
April 1815, tot twee jaar gevangenis veroordeeld (21en Maart 1817).
Die onpolitieke daad werd vijf dagen later door een bevel van aanhouding
gevolgd, door den procureur-generaal tegen bisschop De Broglie
uitgevaardigd. De bisschop vluchtte naar Frankrijk; zijn proces werd bij
gebrek aan een Hooger Gerechtshof door een Voorloopig Hof beoordeeld. Hij
werd bij verstek tot de deportatie verwezen om zich tegen de aflegging van
den eed verzet te hebben en zonder oorlof in briefwisseling met den Paus
getreden te
|