onon mi proponis sole por tio, ke al la afero
povu esti altiritaj per _unu fojo_ tutaj _amasoj_ da homoj, cxar
mi scias, ke preni ian laboron, ecx la plej malgrandan, ne cxiu
konsentos, sed helpi aferon tre utilan, kie estas postulata nek
laboro, nek mono,--ne multaj malkonsentos, tiom pli, se trovigxos
memorigantoj. Mi ripetas: profunde mi kredas, ke pli frue aux
pli malfrue 10,000,000 vocxoj estos kolektitaj, kaj tiel je unu
bela tago ni sciigxos, ke la lingvo internacia farigxis tutmonda;
sed se ecx la nombro de l' vocxoj nenian venus al dek
milionoj,--la afero pro tio cxi tute ne estos perdita.

Kelkaj provis montri al mi, ke mia projekto de l' vocxdono estas
_matematike_ ne ebla; tiel ekzemple unu faris jenan kalkulon: "se
ni prenos, ke la enskribado de cxiu promesanto okupos ne pli
multe ol unu minuton, kaj vi, forjxetinte cxian alian laboron,
vin okupos sole je tiu cxi afero, laborante sen ripozo 15 horojn
cxiutage,-- tian la pretigo de la libro de l' vocxoj okupos 30
jarojn, kaj por eldoni gxin vi bezonos la ricxecon de Krezo!" La
kalkulo sxajne estas tute prava kaj povas timigi cxiun,-- tamen
se la skribinto de tiu cxi kalkulo bone pensus pri gxi, li tre
facile ekvidus, ke tie cxi estas sofismo, kaj se nur efektive
estos alsenditaj dek milionoj promesoj, la libron de l' vocxdono
oni povos pretigi kaj eldoni en kelkaj monatoj kaj sen iaj
ricxecoj de Krezo. Cxar kiu diras, ke la tuta libro devas esti
propramane skribita de unu persono? Ke cxe cxiu pli granda afero
estas uzata _divido de laboro,_ la skribinto tute forgesis! Tiaj
"timigaj" libroj estas eldonataj cxiutage en granda nombro, kaj
tio ne sole ne estas neebla, sed neniu ecx en tio vidas ion
grandegan, mirindan. Se vi kolektos la numerojn de ia cxiutaga
gazeto por unu jaro, vi ricevos libron, kiu laux grandeco kaj
kosto egalas la elirontan libron de l' vocxoj, kaj laux la
malfacileco de l' pretigo multe superas mian libron, de kiu la
pretigo estas laboro pure mehxanika. Tiel cxiujare en la mondo
estas eldonataj miloj kaj dekmiloj da tiaj "neeblaj" libroj, kaj
tamen neniu el la redaktoroj estas mirindajxisto. Sinjoroj la
kalkulantoj forgesis tiun simplan legxon, kiun ili povas vidi sur
cxiu pasxo, ke tio, kio cxe _unu_ homo postulas 30 jarojn, cxe
cent homoj okupos sole 4 monatojn, kaj tio, kio estas neebla por
unu persono, estas ludilo por grupo da personoj.

Al cxiuj amikoj de l' lingvo internacia mi ripetas ankoraux mian
peton: ne forgesu la