ale ordona por mi, kiel por cxiu alia amiko de l' lingvo
internacia.
Nun mi kun la plej granda gxojo povas sciigi cxiujn amikojn de l'
lingvo internacia, ke mia deziro ne restis vana. Ankoraux en la
fino de l' jaro 1887, t.e. ankoraux antaux la ricevo de mia
libreto, la Amerika Filozofia Societo en Filadelfio (The American
Philosophical Society) elektis komitaton por pripensi kaj decidi
la demandon, cxu lingvo internacia estas necesa, cxu gxi estas
kreebla, kaj _kiel_ gxi devas esti. La frukto de l' laboroj de
la komitato estis jena decido:
ke lingvo internacia estas kreebla, ke gxi estas necesa, ke
gxi devas havi gramatikon la plej simplan kaj naturan, kun la
plej simpla ortografio, kaj fonologio, kaj la vortoj devas
esti agrablaj por la orelo; ke la vortaro devas esti kreita el
vortoj pli malpli rekoneblaj por la plej gravaj civilizitaj
popoloj; ke la fina formo de tia lingvo devas esti la frukto
de l' laboroj ne de unu persono, sed de la tuta instruita
mondo.
Sur la fondo de cxio supre dirita, la "Amerika Filozofia Societo"
decidis dissendi al cxiuj instruitaj societoj la proponon fari
internacian kongreson de instruituloj por decidi la finan formon
de lingvo tutmonda.
Tiel la leganto vidas, ke ne sciante ankoraux pri mia laboro, la
"Amerika Filozofia Societo" venis al tiuj samaj decidoj pri
lingvo tutmonda, al kiuj mi venis, kaj ke la principoj, kiujn la
"Amer. Fil. Societo" ellaboris por la lingvo teorie, estas pli
malpli egalaj al tiuj, kiujn mi efektivigis praktike. Tial gxi
estas tute natura, ke ricevinte mian libreton jam en la fino de
siaj laboroj, la komitato trovis, ke mia lingvo estas suficxe
proksima al la idealo, kiun gxi ellaboris teorie. Jen kion diras
pri la "Lingvo internacia" sinjoro Henry Phillips, Jr (unu el la
tri personoj, el kiuj estis farita la komitato por decidi la
demandon pri lingvo tutmonda):
"La plej nova propono al la publiko kaj gxis nun la plej
simpla kaj la plej racionala, estas la "Lingvo internacia,"
kreita de d-ro S* el Varsovio. La principoj, sur kiuj gxi
estas fondita, estas en la tuto maleraraj; gxia vortaro ne
estas kreita laux la persona volo kaj jugxo de l' auxtoro, sed
prenita el la lingvoj franca, germana kaj angla kaj en parto
el la latina, kaj gxi enhavas la vortojn, kiuj estas similaj
en tiuj lingvoj; estas faritaj kelkaj sxangxoj pro la
bonsoneco. Pro tio kaj pro gxia gramatiko la lingvo estas
mi
|