vadimonia constituta, quis sibi, cui ipsi debeant. 22 Quid
iuris consulti, quid pontifices, quid augures, quid philosophi senes? Quam
multa meminerunt! Manent ingenia senibus, modo permaneat studium et
industria, neque ea solum claris et honoratis viris, sed in vita etiam
privata et quieta. Sophocles ad summam senectutem tragoedias fecit; quod
propter studium cum rem neglegere familiarem videretur, a filiis in
iudicium vocatus est, ut, quem ad modum nostro more male rem gerentibus
patribus bonis interdici solet, sic illum quasi desipientem a re familiari
removerent iudices. Tum senex dicitur eam fabulam quam in manibus habebat
et proxime scripserat, Oedipum Coloneum, recitasse iudicibus quaesisseque
num illud carmen desipientis videretur, quo recitato sententiis iudicum est
liberatus. 23 Num igitur hunc, num Homerum Hesiodum Simoniden Stesichorum,
num quos ante dixi Isocraten Gorgian, num philosophorum principes,
Pythagoran Democritum, num Platonem Xenocraten, num postea Zenonem
Cleanthen, aut eum, quem vos etiam vidistis Romae, Diogenen Stoicum coegit
in suis studiis obmutiscere senectus? An in omnibus studiorum agitatio
vitae aequalis fuit? 24 Age, ut ista divina studia omittamus, possum
nominare ex agro Sabino rusticos Romanos, vicinos et familiaris meos,
quibus absentibus numquam fere ulla in agro maiora opera fiunt, non
serendis, non percipiendis, non condendis fructibus. Quamquam in aliis
minus hoc mirum est, nemo enim est tam senex qui se annum non putet posse
vivere; sed idem in eis elaborant, quae sciunt nihil ad se omnino
pertinere:

_serit arbores, quae alteri saeclo prosint,_

ut ait Statius noster in Synephebis. 25 Nec vero dubitat agricola, quamvis
sit senex, quaerenti cui serat respondere: 'dis immortalibus, qui me non
accipere modo haec a maioribus voluerunt, sed etiam posteris prodere'.

VIII. Et melius Caecilius de sene alteri saeculo prospiciente, quam illud
idem:

_edepol, senectus, si nil quicquam aliud viti_
_adportes tecum, cum advenis, unum id sat est,_
_quod diu vivendo multa quae non volt videt._

Et multa fortasse quae volt, atque in ea, quae non volt, saepe etiam
adulescentia incurrit. Illud vero idem Caecilius vitiosius:

_tum equidem in senecta hoc deputo miserrimum,_
_sentire ea aetate eumpse esse odiosum alteri._

26 Iucundum potius quam odiosum! Ut enim adulescentibus bona indole
praeditis sapientes senes delectantur, leviorque fit senectus eorum qui a
iuventute colun