nde ad illa veniam, quae iam non ad multitudinem, sed ad vosmet ipsos,
qui adestis, pertinent. Negat enim vos Zeno, negat Antiochus scire
quicquam. Quo modo? inquies: nos enim defendimus etiam insipientem multa
comprehendere. 145. At scire negatis quemquam rem ullam nisi sapientem. Et
hoc quidem Zeno gestu conficiebat. Nam, cum extensis digitis adversam manum
ostenderat, 'visum,' inquiebat, 'huius modi est.' Deinde, cum paulum
digitos contraxerat, 'adsensus huius modi.' Tum cum plane compresserat
pugnumque fecerat, comprehensionem illam esse dicebat: qua ex similitudine
etiam nomen ei rei, quod ante non fuerat, [Greek: katalepsin] imposuit. Cum
autem laevam manum adverterat et illum pugnum arte vehementerque
compresserat, scientiam talem esse dicebat, cuius compotem nisi sapientem
esse neminem. Sed qui sapientes sint aut fuerint ne ipsi quidem solent
dicere. Ita tu nunc, Catule, lucere nescis nec tu, Hortensi, in tua villa
nos esse. 146. Num minus haec invidiose dicuntur? nec tamen nimis
eleganter: illa subtilius. Sed quo modo tu, si nihil comprehendi posset,
artificia concidere dicebas neque mihi dabas id, quod probabile esset,
satis magnam vim habere ad artis, sic ego nunc tibi refero artem sine
scientia esse non posse. An pateretur hoc Zeuxis aut Phidias aut
Polyclitus, nihil se scire, cum in iis esset tanta sollertia? Quod si eos
docuisset aliquis quam vim habere diceretur scientia, desinerent irasci: ne
nobis quidem suscenserent, cum didicissent id tollere nos, quod nusquam
esset, quod autem satis esset ipsis relinquere. Quam rationem maiorum etiam
comprobat diligentia, qui primum iurare 'ex sui animi sententia' quemque
voluerunt, deinde ita teneri 'si sciens falleret,' quod inscientia multa
versaretur in vita, tum, qui testimonium diceret, ut 'arbitrari' se diceret
etiam quod ipse vidisset, quaeque iurati iudices cognovissent, ea non ut
esse facta, sed ut 'videri' pronuntiarentur.

XLVIII. 147. Verum, quoniam non solum nauta significat, sed etiam Favonius
ipse insusurrat navigandi nobis, Luculle, tempus esse et quoniam satis
multa dixi, est mihi perorandum. Posthac tamen, cum haec quaeremus, potius
de dissensionibus tantis summorum virorum disseramus, de obscuritate
naturae deque errore tot philosophorum, qui de bonis contrariisque rebus
tanto opere discrepant, ut, cum plus uno verum esse non possit, iacere
necesse sit tot tam nobilis disciplinas, quam de oculorum sensuumque
reliquorum mendaciis et de sorite aut pse