t truculenter, agitans oculos minaciter, tanquam
ex palpebris eiecturus (quae et scintillant) flammas in altum. Totumque
caput sese rotat ad minas, et variat terribiliter modum et continentiam sub
repente diuersis maneriebus. Exitque de illo per totum ignis obscuratus
fumo, et foetor, tantus, quod per magnum spatium viae pessimam vallem
infectat.

Ingredi autem volentibus, apparet semper ad introitum vallis, magna copia
auri, argenti, vasorum, vestium, et rerum pretiosarum, quas proculdubio ibi
daemones confingunt, quibus et ab olim multi insipientium hominum
concupiscentia tracti intrarunt, et vsque nunc intrant pro colligendo
thesauro: sed de Infidelibus paucissimi reuertuntur, imo nec de
Christianis, qui auaritiae causa ingrediuntur: per vallis autem semitam, quae
inter montes et monticulos, tortuosa et aspera est, gradientes vident, et
audiunt, daemoniacos spiritus multos volutantes, et imaginibus corporum
visibilium, serpentum, volucrum, vlularum, lamiarum, et huiusmodi specierum
horribilium dentibus minitantes, vngulas erigentes, incognitos sibilos
spirantes prope super capita ad aures transgredientium. Semperque minuitur
lumen aeris, donec ventum fuerit ad terribilissimum locum capitis
antedicti.

Si quis autem sincerae fidei Christianus per contritionem veram et
confessionem, se posuerit in statu saluationis, munitus corporis Christi
mysterijs, ac signo crucis, cum intentione ibidem agendi poenitentiam de
admissis, et cauendi de admittendis, putatur posse hanc transire vallem
securus quidem a morte, non tamen liber a laboribus, horroribus, et
tormentis, et exire, de omnibus culpis praeteritis corruptis, ac de futuris
magis solito cautus, sicut scriptum est, territi purgabuntur.

Nota aliud mirabile magnum. Vidi cum irem per vnam vallem positam iuxta
flumen quod egreditur de paradiso, vidi in ea multa corpora mortuorum, in
qua etiam audiui multa genera Musicorum, qui ibi mirabiliter pulsabant:
tantus erat ibi tinnitus Musicorum, quod incussit mihi timorem horribilem.

Est autem longitudo illius vallis quasi ad quatuor milliaria Lombardica, in
qua si vnus Infidelis intrat, nunquam egreditur, sed sine mora moritur: Et
licet sciui, quod intrantes moriuntur, tamen acceptaui intrare, vt viderem
quid ibi esset. Dum intrassem tot humana cadauera ibi vidi, quod nisi quis
videret, credere non posset.

In hac valle, ab vno eius latere, vidi faciem hominis valde horribilem, qui
tantum horrorem mihi incussit, quod putaui