u Vahonis, volens ad
partes infidelium transfretare, magna et mira vidi et audiui, quae possum
veraciter enarrare. Primo transiens Mare Maius me de Pera iuxta
Constantinopolim transtuli Trapesundam, quae antiquitus Pontus vocabatur:
Haec terra bene situata est, sicut scala quaedam Persarum et Medorum, et
eorum qui sunt vltra mare. In hac terra vidi mirabile quod mihi placuit,
scilicet hominem ducentem secum plusquam 4000 perdicum. Homo autem per
terram gradiebatur, perdices vero volabant per aera, quas ipse ad quoddam
castrum dictum Zauena duxit, distans a Trapesunda per tres dietas. Hae
perdices illius conditionis erant, cum homo ille quiescere voluit, omnes se
aptabant circa ipsum, more pullorum gallinarum, et per illum modum duxit
eas vsque ad Trapesundam, et vsque ad palatium imperatoris, qui de illis
sumpsit quot voluit, et residuas vir ille ad locum vnde venerat, adduxit.
In hac ciuitate requiescit corpus Athanasij supra portem ciuitatis.
[Sidenote: Armenis maior.] Vltra transiui vsque in Armeniam maiorem, ad
quandam ciuitatem quae vocatur Azaron, quae erat multum opulenta antiquitus,
sed Tartari eam pro magna parte destruxterunt: In ea erat abundantia panis
et carnium, et aliorum omnium victualium praeterquam vini et fructuum. Haec
ciuitas est multum frigida, et de illa dicitur quod altius situatur quam
aliqua alia in hoc mundo: haec optimas habet aquas, nam venae illarum
aquarum oriri videntur et scaturire a flumine magno Euphrate quod per vnam
dietam ab ciuitate distat: haec ciuitas via media eundi Taurisium. Vltra
progressus sum ad quendam montem dictum Sobissacato. In ilia contrau est
mons ille supra quem requicscit arca Noe; in quem libenter ascendissem, si
societas mea me praestolare voluisset: A gente tamen illius contratae
dicitur quod nullus vnquam illum montem ascendere potuit, quia vt dicitur,
hoc Deo altissimo non placet. [Sidenote: Tauris ciuitas Persiae.] Vltra veni
Tauris ciuitatem magnam et regalem, quae antiquitus Susis dicta est. Haec
ciuitas melior pro mercenarijs reputatur, quam aliqua quae sit in mundo, nam
nihil comestibile, nec aliquid quod ad mercimonium pertinet, reperitur,
quod illic in bona copia non habetur. Haec ciuitas multum bene situatur:
Nam ad eam quasi totus mundus pro mercimonijs confluere potest: De hac
dicunt Christiani qui ibi sunt, quod credunt Imperatorem plus de ea
accipere, quam Regem Franciae de toto regno suo: Iuxta illam ciuitatem est
mons salinus praebens sal ciuitati,