ex decem annos, indutorum torquibus, et cycladibus exauratis,
exercentium inter iocos cantus et spectacula, ac seruientium suo Domino
prope nutum. Audiebantur ex turrium custodibus, nec non videbantur
dulcisonae, symphoniae, generum diuersorum, vt certissime putares, non
hominum, sed Angelorum: et in istis, ac similibus, deliciebatur iste
villanus.

Sed et aurum liuido nil iuuat, imo nocet: quia enim hic inuidiae et otij
facibus super ingenuitatem mentis omnium generaliter nobilium principum
verebatur in corde: (ingenuitas enim, et rusticitas nunquam cohabitant in
cordis vno domicilio) Composuerat ista sibi in hunc finem, vt per se
singulos aduocaret aliquos vasallos corpore robustos, menteque audaces,
atque ad omnem proteruiam bene procliues: et cuilibet pro placitis
muneribus commisit vt illum seu illum principem seu Baronem, quem dicebat
sibi aduersarium, clam per insidias vel impetum, occideret, promittens
quenquam post factum ad se recepturum perpetuo in hunc locum: sed et velut
vaticinans pseudo praedicauit, si quem illorum pro his flagitijs contigeret
corporaliter tradi morti, nihilominus animam eius in hunc amoenum Paridisum
recipi, et viuere in aeeternum.

[Sidenote: Mandeuillus oculatus testis.] Per hunc igitur modum nonnulis
nobilibus occisis, et interfectis, tandem nudabatur eius nequitia tanta, et
congregati regionis Barones miserum occiderunt, eius opera destruentes.
Ipse ego inibi ductus vidi fontium loca, et multa rei vestigia.

CAPVT. 44.

De loco et dispositione vallis infaustae.

Huius ad insulae extremitates non procul a fluuio Pyson, habetur locus
mirabilis pariter et terribilis, vltra omne mundanum, pene et procul: de
euentibus, ac laboribus infinitis, quae mihi meisque in tempore
itinerationis acciderunt hucusque subticui, cum iam vnum de maioribus ecce
narro.

Est illic in alpibus vallis infausta, quatuor ferme leucarum: longitudo
vallis, quasi ad quatuor milliaria Lombardica, appellata vallis
incantationis, seu periculosa, seu propius daemoniosa: intra quam diebus ac
noctibus resonant boatus et tumultus tonitruorum, tempestatum, clamorum, et
stridorum, diuersique generis sonituum terribilium, quos illic exercet
multitudo spirituum malignorum.

Prope ad vallis medium sub vna rupium, apparet omni tempore visibiliter
integrum ac maximum caput daemonis vsque ad humeros tantum, cuius speciem
prae horrore nullus pleno intuitu humanus audet diu oculus sustinere: nam
respicientes contra aspici