im movetur
corpus, tempore metior quamdiu moveatur, ex quo moveri incipit donec
desinat. Et si non vidi ex quo coepit, et perseverat moveri, ut non videam
cum desinit; non valeo metiri, nisi forte ex quo videre incipio donec
desinam. Quod si diu video, tantummodo longum tempus esse renuntio, non
autem quantum sit; quia et quantum cum* dicimus, collatione dicimus; velut,
'Tantum hoc, quantum illud;' aut, 'Duplum hoc ad illud' et si quid aliud
isto modo. Si autem notare potuerimus locorum spatia, unde et quo veniat
corpus quod movetur, vel partes ejus, si tanquam in torno movetur, possumus
dicere quantum sit temporis, ex quo ab illo loco usque ad illum locum motus
corporis vel partis ejus effectus est. Cum itaque aliud sit motus corporis,
aliud quo metimur quamdiu sit; quis non sentiat quid horum potius tempus
dicendum sit? Nam si et* varie corpus aliquando movetur, aliquando stat;
non solum motum ejus, sed etiam statum tempore metimur; et dicimus, 'Tantum
stetit, quantum motum est;' aut, 'Duplo vel triplo stetit, ad id quod motum
est;' et si quid aliud nostra dimensio sive comprehenderit sive
existimaverit, ut dici solet, plus minus. Non est ergo tempus corporis
motus.

[Sidenote: XXV. Rursus Deum interpellat.]

32. Et confiteor tibi, Domine, adhuc ignorare me quid sit tempus; et rursus
confiteor tibi, Domine, scire me in tempore {221} ista dicere, et diu me
jam loqui de tempore, atque id* ipsum diu non esse diu nisi mora temporis.
Quomodo igitur hoc scio, quando quid sit tempus nescio? An forte nescio
quemadmodum dicam quod scio? Hei mihi qui nescio saltem quid nesciam! Ecce,
Deus meus, coram te, quia non mentior; sicut loquor, ita est cor meum. Tu
illuminabis lucernam meam, Domine Deus meus, [Sidenote: Ps. 17,
25.]_illuminabis tenebras meas_.

[Sidenote: XXVI. Quomodo tempus metimur.]

33. Nonne tibi confitetur anima mea confessione veridica metiri me tempora?
Itane, Deus meus, metior, et quid metiar nescio? Metior motum corporis
tempore; item* ipsum tempus non metior? An vero corporis motum metirer
quamdiu sit, et quamdiu hinc illuc perveniat, nisi tempus in quo movetur
metirer? Ipsum ergo tempus unde metior? An tempore breviore metimur
longius, sicut spatio cubiti spatium transtri? Sic enim videmur spatio
brevis syllabae metiri spatium longae syllabae, atque id duplum dicere. Ita
metimur spatia carminum spatiis versuum, et spatia versuum spatiis pedum,
et spatia pedum spatiis syllabarum, et spatia longarum spatiis