parvarum atque
magnarum. [Sidenote: Gen. 1, 14.]_Sunt et sidera et luminaria coeli in
signis, et in temporibus, et in annis, et in diebus_: sunt vero; sed nec
ego dixerim circuitum illius ligneolae* rotae diem esse, nec tamen ideo
tempus non esse ille dixerit.

30. Ego scire cupio vim naturamque temporis, quo metimur corporum motus, et
dicimus illum motum, verbi gratia, tempore duplo esse diuturniorem quam
istum. Nam quaero, quoniam dies dicitur, non tantum mora solis super
terram, secundum quod aliud est dies, aliud nox, sed etiam totius* ejus
circuitus ab oriente usque ad orientem, secundum quod dicimus, 'Tot dies
transierunt;' cum suis enim noctibus dicuntur tot dies, nec extra
reputantur spatia noctium: quoniam ergo dies expletur motu solis, atque
circuitu ab oriente usque ad orientem; quaero utrum motus ipse sit dies, an
mora ipsa quanta peragitur, an utrumque. Si enim primum dies esset; dies
ergo esset etiamsi tanto spatio temporis sol cursum illum peregisset,
quantum est horae unius. Si secundum; non ergo esset dies, si ab ortu solis
usque in ortum alterum, tam brevis mora esset quam est horae unius; sed
vicies et quater circumiret sol ut expleret diem. Si utrumque; nec ille
appellaretur dies, si horae spatio sol totum suum gyrum circumiret; nec
ille*, si sole cessante tantum temporis praeteriret, quanto peragere sol
totum ambitum de mane in mane assolet. Non itaque nunc quaeram, quid sit
illud quod vocatur dies, sed {220} quid sit tempus quo metientes solis
circuitum, diceremus eum dimidio spatio temporis peractum minus quam solet,
si tanto spatio temporis peractus esset, quanto peraguntur horae duodecim;
et utrumque tempus comparantes diceremus illud simplum, hoc duplum, etiamsi
aliquando illo simplo, aliquando isto duplo sol ab oriente usque ad
orientem circumiret. Nemo ergo mihi dicat coelestium corporum motus esse
tempora: quia et cujusdam voto cum sol stetisset; [Sidenote: Jos. 10,
13.]ut victoriosum* praelium perageret, sol stabat, sed tempus ibat. Per
suum quippe spatium temporis, quod ei sufficeret, illa pugna gesta atque
finita est. Video igitur tempus quamdam esse distentionem. Sed video, an
videre mihi videor? Tu demonstrabis, Lux, Veritas.

[Sidenote: XXIV. Tempus est quo metimur motum corporis.]

31. Jubes ut approbem si quis dicat tempus esse motum corporis? Non jubes.
Nam corpus nullum, nisi in tempore, moveri audio: tu dicis. Ipsum autem
corporis motum tempus esse non audio: non tu dicis. Cum en