ere, formauit ex terra hominem atque
spiritu uitae animauit, ratione composuit, arbitrii libertate decorauit
eumque praefixa lege paradisi deliciis constituit, ut, si sine peccato
manere uellet, tam ipsum quam eius progeniem angelicis coetibus sociaret,
ut quia superior natura per superbiae malum ima petierat, inferior
substantia per humilitatis bonum ad superna conscenderet. Sed ille auctor
inuidiae non ferens hominem illuc ascendere ubi ipse non meruit permanere,
temptatione adhibita fecit etiam ipsum eiusque comparem, quam de eius
latere generandi causa formator produxerat, inoboedientiae suppliciis
subiacere, ei quoque diuinitatem affuturam promittens, quam sibi dum
arroganter usurpat elisus est. Haec autem reuelante deo Moysi famulo suo
comperta sunt, cui etiam humani generis conditionem atque originem uoluit
innotescere, sicut ab eo libri prolati testantur. Omnis enim diuina
auctoritas his modis constare uidetur, ut aut historialis modus sit, qui
nihil aliud nisi res gestas enuntiet, aut allegoricus, ut non illic possit
historiae ordo consistere, aut certe ex utrisque compositus, ut et secundum
historiam et secundum allegoriam manere uideatur. Haec autem pie
intelligentibus et ueraci corde tenentibus satis abundeque relucent. Sed ad
ordinem redeamus.

Primus itaque homo ante peccatum cum sua coniuge incola paradisi fuit. At
ubi aurem praebuit suasori et conditoris praeceptum neglexit attendere,
exul effectus, terram iussus excolere atque a paradisi sinu seclusus in
ignotis partibus sui generis posteritatem transposuit atque poenam quam
ipse primus homo praeuaricationis reus exceperat generando transmisit in
posteros. Hinc factum est ut et corporum atque animarum corruptio et mortis
proueniret interitus primusque mortem in Abel filio suo meruit experiri, ut
quanta esset poena quam ipse exceperit probaret in subole. Quod si ipse
primus moreretur, nesciret quodam modo ac, si dici fas est, nec sentiret
poenam suam, sed ideo expertus in altero est, ut quid sibi iure deberetur
contemptor agnosceret et dum poenam mortis sustinet, ipsa exspectatione
fortius torqueretur. Hoc autem praeuaricationis malum, quod in posteros
naturaliter primus homo transfuderat, quidam Pelagius non admittens proprii
nominis haeresim dedicauit, quam catholica fides a consortio sui mox
reppulisse probatur. Ab ipso itaque primo homine procedens humanum genus ac
multiplici numerositate succrescens erupit in lites, commouit bella,
occupauit terrenam