ouwe Gabriel
Ons met zijn bazuin kwam leeren:
Laat ons God in Adam eeren.
Al wat God behaagt, is wel.

Noten:

[1] BELZEBUB: vlieg van God; BELIAL: deugniet (beide Hebreeuwsche
namen); APOLLION (Grieksch): verderver.--Deze Engelen zijn dus door
Vondel alvast gekenschetst naar den hun toegeschreven, misdadigen,
duivelschen aard.

BELZEBUB spreekt de eerste 9 regels als alleenspraak; voor de komst van
Belial. Dat deze uitgezonden werd om te zien waar de naar de aarde
gezonden Apollion mag blijven, toont aanstonds de spanning, waarin de
laatste scheppingsdaad: de vorming van den mensch, den hemel der Engelen
gebracht heeft. De volgende schildering van Apollion's opvlucht brengt
lezers en hoorders in de sfeer der handeling.

[2] _Kreits in kreits_: de negen bogen of sferen, die tusschen den Hemel
der Hemelen en de aarde liggen (_Voorwoord_).

[3] De hemelklooten: bollen, planeten, die rond die bogen loopen (id.).

[4] "Uit de vruchten zult ge den boom kennen". Van: over.

[5] De voorstelling dat het Paradijs door God ten bate der menschheid
geplant is, opent de reeks der de engelen beroerende verkondigingen van
Gods bevoorrechting van dit nieuwe schepsel.

[6] _verf_: kleur.

[7] _vroolijk_: fleurig.

[8] hemelsch _mann_: 't manna dat ten voedsel der Joden in de woestijn
uit den hemel viel.

[9] _mist me niet_: ontgaat me niet, nl.: de beteekenis ervan.

[10] _de negen bogen_: (zie _Voorwoord_).

[11] De maan gleed rond de laagste schaal; dus de laatste, bij de aarde.

[12] _pennen_: vleugels.

[13] de beschrijving van Apollion geeft meer het Paradijs, naar Vondel
en zijn lezers 't zichzelf voorstelden, dan naar 't geen een afgezant
des Hemels 't zou waargenomen en geteekend hebben. Maar objectiveeren in
modernen zin lag niet in den geest van dien tijd.

[14] _verschieten_: in 't verschiet opdoemen.

[15] _onderwereld_: dit is dus uit 't oogpunt der Engelen; niet van de
menschen.

[16] _valt rond_: is rond (uitgevallen).

[17] _daar geen gezicht op stuit_; die gezichten weerspiegelen.

[18] _Bdellion_: (zie Adam in Ballingschap 314), een harts.

[19] _Dan_: daardoor.

[20] _telg_: tak.

[21] : Wie zou den staat van Engel boven dien der menschen willen
wenschen?

[22] _Wiens_: wier.

[23] _ommegang_ der dieren: hun leven en bedrijven.

[24] _bergleeuw, landstier_: voor "leeuw" en "stier". Maar wat zwieriger
en voller, voor 't vers.

[25] _Behemoth, Leviatan_: voorwereldli