rden. Te Velzeke heeft men eene menigte voorwerpen opgedolven,
welke tot het Romeinsch tijdvak behooren. Te Erwetegem ontdekte men in
eenen meersch ongeveer 1,600 muntstukken uit het midden der XIe eeuw.

Gedurende de middeleeuwen was het land van Zottegem rijk aan burchten.
De heeren van Leeuwergem, Herzele en Steenhuize, zoowel als die van
Hofstade en Massemen, Kalken, Zomergem en Landegem, vochten in 1302 op
de vlakte van Groeninge tegen de verdrukkers van Vlaanderen. De twee
laatsten verloren hun paard in den strijd.

Reeds in de XIVe eeuw had het meer genoemde Velzeke een klooster. In
den nacht van den 20 Juli 1728 verslond het vuur niet alleen dit
gesticht, maar ook het hospitaal, de kapel, de school, de dorpskerk en
negen en twintig woonhuizen. Om voortaan van dergelijke rampen bevrijd
te blijven, deed men eene jaarlijksche bedevaart naar Landskouter, bij
Gent, alwaar de heilige Agatha als patrones tegen den brand vereerd
wordt.

Elene heeft verscheidene bronnen en vijf vijvertjes. De kerk, herbouwd
in 1858-1863, prijkt op de helling eens heuvels.

Elene stond vroegertijds onder het gezag der heeren van Leeuwergem. Op
de wijk _Nieuwwege_ hield men alle jaren, op den 9, 10 en 11 September,
eene vrije jaarmarkt, evenals in de groote steden. In 1457 verbood de
heer van Leeuwergem het "dobbelspel," het "caetspel" en andere
baldadigheden.

Hillegem ligt meer oostwaarts. Wilt gij weten, lezer, wat men in den
omtrek dier gemeente vertelt?

Welige eiloofranken waren, in lang vervlogen tijden, tegen de muren der
kerk opgewassen. Zelfs bedekten zij een gedeelte van den toren.

De dorpelingen zagen zulks met leede oogen.

Een hunner stelde voor, met eene katrol en sterke koorden, eene koe op
te hijschen. Deze zou de ondeugende planten wel binnenspelen.

Zoo gezegd, zoo gedaan. De koe werd opgetrokken, maar de koord verworgde
haar; en eer zij heel dood was, stak zij hare groote tong uit.

Al de bewoners van het dorp, mannen, vrouwen en kinderen, waren
toegesneld en riepen:

Kijk, ze lekt al, ze lekt al!

En sedertdien spreekt iedereen in de streek van... de Hillegemsche
lekkers.

* * * * *

Bij de spoorhalle van Zottegem bemerkt de reiziger, op eenen kleinen
afstand, eene zacht rijzende verhevenheid, waarop eenige huizen. Daar is
Grootenberge, eene gemeente, die 1,050 zielen kan tellen.

Verder schuilt St-Lievens-Essche; aan den anderen kant liggen
Godveerdegem en Erwetegem.

St-Lievens-Essche is