1639.

De Busschieters hadden Sint Hermes tot patroon gekozen. Voor de
beeldstormerij, in 1562, brachten zij de overblijfselen van hunnen
beschermheilige naar Bergen over. Dit genootschap werd in 1892
heringericht. De trommelslager, de fluiter en de standaarddrager komen
steeds in hun ouderwetsch gewaad voor den dag.

Ook de St-Martensvereeniging, heringericht omtrent het midden der
XVIIIe eeuw, is nog niet in kwijning gevallen.

De _Harmonij_, die den 29 Juni 1794 tot stand kwam, vierde in 1894 haar
eerste eeuwfeest. Op onze dagen is zulke zeldzaamheid het aanstippen
waard.

Ronse wordt besproeid door de Molenbeek, komende van den Muziekberg. De
Molenbeek valt te Watripont in de Ronne. Over eenige jaren bracht zij
acht molens in beweging: den IJsmolen, den Braamboschmolen, den molen
ter Beke, den molen te Queere, den Broelmolen, den Kapittelmolen, den
Blokmolen en den Kapelmolen.

Ronse bezit een bisschoppelijk College, eene Middelbare school van den
Staat, eene aangenomen Normaalschool voor onderwijzeressen, twee lagere
Gemeentescholen, eene Weezenschool, eene Teekenschool, eene Muziekschool
en eene Weefschool.

Het letterkundig leven schijnt er nochtans weinig ontwikkeld te zijn.

Over eenige jaren heeft een bevoegd man de oorkonden der gemeente
onderzocht en gerangschikt. De oudste stadsrekening loopt over 1648.
Verder telt de verzameling "wettelicke chyrographien, wettelicke
passeeringhen, staten van goederen, rechterlijke acten, kerkrekeningen
en wijkboeken."

Ronse is de geboorteplaats van HERMES VAN WYNGHENE en van PIETER-JAN VAN
DER HAGHEN.

H. van Wynghene werd hoogleeraar te Leuven, en vervolgens lid van den
geheimen Raad onder Karel V. Hij stierf in 1573.

Van der Haghen kampte met de pen en met het woord tegen de ketters van
zijnen tijd. De Jonghe getuigt van hem: "Een predikheer, P. Joannes van
der Haghen of Dumoeus, een ieverige religieus, welke tegen de ketters een
jaar lang dagelijks, en dan nog een jaar over ander dag heeft gepredikt,
was zeer hatelijk aan de sectarissen. Dikwijls hebben zij getracht, zoo
door vergift als met openbaar geweld, maar te vergeefs, hem ter dood te
brengen."

De geleerde kloosterling bezweek in zijne geboortestad den 14 April
1573.

XXIV.

Naar het bosch-Joly.

Ja, Ronse heeft eene heerlijke omgeving.

In de stad slenterend, kan men ze hier en daar, door eene zacht
klimmende straat, reeds bewonderen.

Den Broel voorbij gaande, bereikt men het b