FREE BOOKS

Author's List




PREV.   NEXT  
|<   169   170   171   172   173   174   175   176   177   178   179   180   181   182   183   184   185   186   187   188   189   190   191   192   193  
194   195   196   197   198   199   200   201   202   203   204   205   206   207   208   209   210   211   212   213   214   215   216   217   218   >>   >|  
een min of meer langdurig denkproces; bij de eerste wordt de psycholoog degeen dien hij begrijpt: hij begrijpt dien ander uit dien ander-zelf; bij de laatste vergelijkt de psycholoog dengeen, dien hij wil begrijpen, met zichzelf en begrijpt dien ander--natuurlijk veel minder volkomen--uit zich-zelf. En nu is het zeer opmerkelijk te zien, hoe ook hier weer de wijze, welke tusschen deze beide ligt, die van London is: hij doet als eerste van een zekere reeks psychologische inzichten vaak eene intuitieve vondst, maar dan houdt weer voor een wijl alle intuitie bij hem op [p.225] en op dien eenen intuitieven grondslag bouwt hij dan vervolgens, aldoor klaarblijkelijk puttend uit vergelijking met eigen psychische werkingen en uit wat hem van elders uit de zielkundige behandeling van een soortgelijk onderwerp bekend is, zijne verdere inzichten op, en dat soms in een betoogachtigen trant, die levendig herinnert aan de werkwijze der wijsgeerige logica: daar als premisse: het axioma; hier als premisse: het intuitieve inzicht.-- Zoo is het psychologisch doorgronden, dat het jonge wolfje den ingang van het hol als "een muur van witheid" ziet,[9] een geniale en intuitieve vondst, maar bijna al het overige wat, in verband daarmede en buiten dat verband, over het zich ontwikkelende bewustzijn van het jonge wolfje wordt verteld, is een naar de sfeer van het dierleven overgebracht stuk psychisch menschenleven, zooals men zich dat altijd heeft voorgesteld te zijn in de allereerste maanden, de zuigelingmaanden, der ontwikkeling. Er treft hier niets als een geniale vondst, die je een schok van bewondering zou geven, maar men wordt eene koele schoonheid van geleidelijke ontplooiing gewaar, waarin men zich kalm vermeit. En zoodra men terdege zijne gevoelens ontleedt, dan merkt men, dat men wel bij eene vondst, als die van den "muur van witheid," het trillende en emotionneerende mooi der intuitieve psychologie heeft ontmoet--bewonderenswaardig en door haar adelaargelijke, bliksemsnelle manier van ontdekken en door wat zij ontdekt--maar bij al dat andere niet anders heeft genoten dan de strakke schoonheid van het logisch denken, en wel die bepaalde soort ervan, welke men het logisch her-denken zou kunnen noemen, dat niet schoon is door het vreemde, het nieuwe, het bijzondere van wat het vindt, maar louter door zijn wezen van logisch-denken-zelf; zooals voor een dalbewoner, die met een verrekijker gewapend, een bergbestijger naoogt, die bergbest
PREV.   NEXT  
|<   169   170   171   172   173   174   175   176   177   178   179   180   181   182   183   184   185   186   187   188   189   190   191   192   193  
194   195   196   197   198   199   200   201   202   203   204   205   206   207   208   209   210   211   212   213   214   215   216   217   218   >>   >|  



Top keywords:

vondst

 

intuitieve

 

logisch

 

denken

 
begrijpt
 

inzichten

 

eerste

 
schoonheid
 

witheid

 
geniale

verband

 
premisse
 

zooals

 

wolfje

 
psycholoog
 

voorgesteld

 

allereerste

 

manier

 

bergbest

 

altijd


bepaalde

 

maanden

 

bliksemsnelle

 
zuigelingmaanden
 

ontwikkeling

 

menschenleven

 
nieuwe
 

vreemde

 

bijzondere

 

bewustzijn


verteld

 

dierleven

 

overgebracht

 

noemen

 
kunnen
 

psychisch

 
louter
 

schoon

 

naoogt

 
adelaargelijke

anders

 

psychologie

 
emotionneerende
 

trillende

 
ontmoet
 

bewonderenswaardig

 
andere
 
ontdekt
 

dalbewoner

 
verrekijker