tem sibi
confirmasse ex fatis Sibyllinis haruspicumque responsis se esse tertium
illum Cornelium, ad quem regnum huius urbis atque imperium pervenire esset
necesse; Cinnam ante se et Sullam fuisse. Eundemque dixisse fatalem hunc
annum esse ad interitum huius urbis atque imperii, qui esset annus decimus
post virginum absolutionem, post Capitoli autem incensionem vice simus.
Hanc autem Cethego cum ceteris controversiam fuisse dixerunt, quod Lentulo
et aliis Saturnalibus caedem fieri atque urbem incendi placeret, Cethego
nimium id longum videretur. Ac ne longum sit, Quirites, tabellas proferri
iussimus, quae a quoque dicebantur datae. Primo ostendimus Cethego;
signum cognovit. Nos linum incidimus, legimus. Erat scriptum ipsius manu
Allobrogum senatui et populo sese, quae eorum legatis confirmasset,
facturum esse; orare ut item illi facerent, quae sibi eorum legati
recepissent. Tum Cethegus, qui paulo ante aliquid tamen de gladiis ac
sicis, quae apud ipsum erant deprehensa, respondisset dixissetque se
semper bonorum ferramentorum studiosum fuisse, recitatis litteris
debilitatus atque abiectus conscientia repente conticuit. Introductus est
Statilius; cognovit et signum et manum suam. Recitatae sunt tabellae in
eandem fere sententiam; confessus est. Tum ostendi tabellas Lentulo et
quaesivi, cognosceretne signum. Adnuit. 'Est vero', inquam, 'notum
quidem signum, imago avi tui, clarissimi viri, qui amavit unice patriam et
cives suos; quae quidem te a tanto scelere etiam muta revocare debuit.'
Leguntur eadem ratione ad senatum Allobrogum populumque litterae. Si quid
de his rebus dicere vellet, feci potestatem. Atque ille primo quidem
negavit; post autem aliquanto, toto iam indicio exposito atque edito,
surrexit; quaesivit a Gallis, quid sibi esset cum iis, quam ob rem domum
suam venissent, itemque a Volturcio. Qui cum illi breviter constanterque
respondissent, per quem ad eum quotiensque venissent, quaesissentque ab
eo, nihilne secum esset de fatis Sibyllinis locutus, tum ille subito
scelere demens, quanta conscientiae vis esset, ostendit. Nam, cum id
posset infitiari, repente praeter opinionem omnium confessus est. Ita eum
non modo ingenium illud et dicendi exercitatio, qua semper valuit, sed
etiam propter vim sceleris manifesti atque deprehensi inpudentia, qua
superabat omnis, inprobitasque defecit. Volturcius vero subito litteras
proferri atque aperiri iubet, quas sibi a Lentulo ad Catilinam datas esse
dicebat