manon nek
komparis kun la angla originalo nek sentas ecx plej etan emon
tion fari, kaj cxar mi dauxre trovas min ligita je ambaux
amikecoj, mi malpovas diri opinion pri la recenzo mem. Evidente
Auld kaj aliaj anglalingvaj esperantistoj havis plenan rajton
kontesti la asertojn de De Diego, samkiel cxi tiu siavice rajtis,
ne malpli evidente, kritiki la tradukon de Auld, des pli se
konsideri ke lian hispanigon de la sama romano publikigis la
eldonejo Caralt en 1963. Gxis tiu punkto temintus pri diskuto
inter fakuloj. Sed Haupenthal, elektinte insultan, ofendan
titolon por la recenzo sen antauxe informi cxi ties auxtoron
("Efektive, la titolon tiel formulis la eldonisto Artur E.
Iltis", konfesas noto al gxia dua parto), degradis gxin al
neleginda pamfleto. La sekvon cxiu konas: leteroj,
kontrauxleteroj, reagoj kaj antireagoj, vortico de akuzoj kaj
anatemoj kontraux unu kaj la alia flankoj, en tono ascende
malharmonia, iom simile al la nuna tempesto pri _La manto_.

Dirante cxion cxi mi riskas senigxi je la amikeco de Auld, de De
Diego aux ecx de ambaux. Sed mi devas kvitigxi almenaux kun mi
mem.

Kelkaj personoj jam suficxe kompromitis sian sendependecon per
tro rigora "neuxtralismo". Ekzemplo estas Istvan Nemere,
prezidanto (se mi ne mismemoras) de _Esperanta PEN-Centro_, kaj
kiu, en la fino de unu el siaj du prelegoj (cetere stuporige
sen-ordaj, konfuzaj kaj tedaj) dum la Internacia Junulara
Kongreso en Rijeko, responde al mia inkognita demando el la
publiko pri la atakoj kontraux niaj verkistoj, diris simple, ke
li "sentas nenian solidarecon" al cxi tiuj, kaj ke li opinias cxi
aferojn "tempesto en akvoglaso, ne inda je plenkreskuloj". Jen
kion oni povas atendi de la esperanta PEN, finfine nur unu plia
tentaklo (kiel la bastarda _Heroldo_) de la LF-polpo, kaj kiu,
malgraux siaj nomo kaj statuto, neniel reprezentas la verkistojn
en la lingvo esperanto (kurioze, ke pro similaj kialoj Manuel de
Seabra decidis eksigxi el la kataluna PEN). Bele, se tian rolon
plenumos iam glate _Esperantlingva Verkista Asocio_, kiu almenaux
laboras, kvankam modeste, ja demokrate!

Hodiaux mi decidis paroli klare kaj rekte, sen euxfemismoj. Venas
nun la vico al Haupenthal. Mi ripetu plian fojon, ke mian lastan
leteron al li mi sendis en la fino de 1994 aux komence de 1995.
De kiam ni ekkonfliktis, mi ne plu respondas al liaj sendajxoj.
Ni jam vidis, kiel maldigne li kondutis rilate al Auld, kaj
antaux ne longe Gerrit Berveling, en _Regxu