n pri via bofilino. Kio ajn kio rezultos el tio, li tamen
skuigxas al sincereco.
LA CXAMBELANO
(pasxadante) Mia bedauxrinda Selma! Nia trankvila paco kaj felicxo
forjxetita!
FJELDBO
Estas io kio rangas pli alte. Tiu felicxo estis sxajno. Jes, mi diru
al vi: Sur tio, kiel sur multo alia vi konstruis sur kava fundo; vi
estis blindigita kaj fiera, sinjoro cxambelano!
LA CXAMBELANO
(haltas) Mi?
FJELDBO
Jes, vi! Vi insistis pri la honesteco de via familio; sed kiam estis
tiu honesteco metita sur provo? Cxu vi scias, ke gxi tolerus la
tenton?
LA CXAMBELANO
Vi povas sxpari al vi cxian predikon, sinjoro doktoro; la eventoj de
la lastaj tagoj ne pasis sur mi senspure.
FJELDBO
Tion ankaux mi kredas; sed permesu ke tio montru sin en iom pli milda
jugxo kaj en pli klara konscio. Vi riprocxas vian filon; sed kion vi
faris por tiu filo? Vi zorgis por eduki liajn talentojn, sed ne por
fondi en li karakteron. Vi faris prelegojn pri kio li sxuldas al sia
honesta familio; sed vi ne kondukis, fleksigis kaj formis lin tiel,
ke farigxis subkonscia neceso konduti honeste.
LA CXAMBELANO
Cxu tion vi opinias?
FJELDBO
Mi kaj kredas kaj tion scias. Sed estas ja tiel ordinare cxi tie; oni
akceptas la taskon _lerni_ anstataux _esti_. Ni vidas al kio tio
kondukas; ni vidas tion en la centoj da talentaj homoj, kiuj nur
duone evoluis, kaj estas io en sentoj kaj animstatoj kaj io tute alia
en ago kaj kondutmaniero. Jen vidu Stensg[*a]rd --
LA CXAMBELANO
Stensg[*a]rd, jes! Kion vi diras pri Stensg[*a]rd?
FJELDBO
Flikajxo. Mi konas lin ekde la infaneco. Lia patro estis velka
sentauxgulo, mizerulo, iu neniu; li komercis etan detalejon kaj
flanke pruntedonadis; aux pli gxuste, estis la edzino kiu komercis.
Sxi estis krudeca virino, la plej nevirina kiun mi iam konis. La
edzon sxi sukcesis meti sub kuratorecon; neniu kora penso ekzistis en
sxi. En tiu hejmo Stensg[*a]rd elkreskis. Krome li vizitis la gimnazion.
"Li studu," diris la patrino; "li farigxu lerta enkasisto." Malbeleco
en la hejmo; altigxo en la lernejo; la animo, la karaktero, la volo,
la talentoj, -- cxio disen tirita. Al kio alia povis tio konduki,
krom al disigxo en la personeco?
LA CXAMBELANO
Mi ne scias al kio tio povus konduki. Sed mi sxatus scii kio estas
suficxe bona por vi. El Stensg[*a]rd oni povas nenion atendi; ecx ne el
mia filo; sed el vi kompreneble; el vi --!
FJELDBO
Jes, el mi; gxuste el mi. Ho, vi ne devas rideti; mi
|