o, onklino Ella, ne estas hareton pli bone cxe vi. Estas alimaniere
_tie_. Sed _tamen_ ne pli bone. Ne pli bone por _mi_. Estas rozoj kaj
lavendoj, -- cxambra aero, ankaux tie!

SINJORINO BORKMAN
(skuita, sed kun batalakirita memrego) Cxambra aero cxe via patrino,
vi diras!

ERHART
(en kreskanta senpacienco) Jes, mi ne scias kiel alie nomi tion.
Cxiun tiun malsanecan zorgon kaj -- kaj diigon -- aux kio gxi estas.
Mi ne eltenas tion pli longe!

SINJORINO BORKMAN
(rigardas lin profunde serioze) Cxu vi forgesas al kio vi dedicxis
vian vivon, Erhart?

ERHART
(ekkrie) Ho, diru prefere al kio _vi_ dedicxis mian vivon! Vi, vi
estis mia volo! Mi mem neniam rajtis havi iun! Sed nun mi _ne povas_
plu porti tiun jugon! Mi estas juna! Memoru bone tion, patrino! (kun
gxentila, indulgema rigardo al _Borkman_) Mi ne povas dedicxi mian
vivon al pentofaro por iu alia. Kiu ajn kiu tiu aliulo estus.

SINJORINO BORKMAN
(kaptita de kreskanta timo) Kiu estas tiu, kiu sxangxis vin,
Erhart?

ERHART
(trafita) Kiu --? Cxu ne povus esti mi mem, kiu --?

SINJORINO BORKMAN
Ne, ne, ne! Vi estas veninta sub fremdajn potencojn. Vi ne plu estas
sub tiu de via patrino. Kaj ankaux ne sub tiu de via -- via nutra
patrino.

ERHART
(kun aldevigita spito) Mi estas sub mia propra potenco, mi, panjo!
Kaj ankaux sub mia propra volo!

BORKMAN
(antauxen al _Erhart_) Do eble fine venis mi en la vico.

ERHART
(fremde kaj formale gxentile) Kiel --? Kiel patro opinias?

SINJORINO BORKMAN
(moke) Jes, pri tio ankaux mi demandas.

BORKMAN
(dauxrigante seninterrompe) Auxskultu, Erhart, -- cxu vi do volas iri
kun via patro? Ne estas tra la vivoago de aliulo, ke homo povas trovi
restarigon por sia falo. Tiajxo estas nur vanaj revoj, pri kiuj
fabeligxis por vi -- cxi tie malsupre en la cxambra aero. Ecx se vi
volus arangxi vian vivon por vivi kiel cxiuj la sanktuloj kune -- tio
nenion utilus al mi.

ERHART
(formale; respekte) Estas vero kiel dirite.

BORKMAN
Jes, estas. Kaj ankaux ne utilus, se mi min fordonus al velko en
pentofaro kaj rompanta humiligo. Mi provis helpi min trae per revoj
kaj espero -- en cxiuj tiuj cxi jaroj. Sed tiajxo ne tauxgas por mi.
Kaj nun mi volas elen el la revoj.

ERHART
(kapklinas facile) Kaj kion volas -- kion volas do patro fari?

BORKMAN
Restarigi min mem, mi volas. Rekomenci de malsupre. Estas nur per sia
nuntempo kaj sia venonta tempo ke homo povas pentofari por la
pasinteco. Tra laboro, -- tra sencxesa lab