"La Popola Mesagxo" senhonte tiras
vin per la nazo, kiam gxi diras al vi, ke vi, ke la popolamaso, la
grego estas la vera kerno de la popolo. Komprenu ke tio estas nur
gazetmensogo! La homomulto estas nenio alia ol kruda materialo el kio
la popolo faras homojn.

(grumblado, ridado kaj bruo en la salono)

DOKTORO STOCKMANN
Cxu ne tiel okazas en la cetera vivanta mondo? Vidu la malsamecon,
kiun ni trovas inter kulturita kaj nekulturita bestofamilio. Rigardu
nur vulgaran farmistkokinon. Kian karnan valoron havas tia kripligita
kokinkorpo? Ho ne multe! Kaj kiajn ovojn gxi demetas? Iu simpla
korniko aux korvo povas demeti preskaux same bonajn ovojn. Sed
rigardu kulturitan hispanan aux japanan kokinon, aux rigardu noblan
fazanon aux meleagron; -- jen vi certe vidos la malsamecon! Kaj nun
mi volas mencii la hundojn, al kiuj ni homoj estas en tia proksima
parenceco. Imagu nun unue simplan cxieshundon, -- mi aludas tian
abomenan, hirtharan, vulgaran hundacxon, kiu kuras lauxstrate
malpurigante la domomurojn. Kaj komparu la hundacxon kun pudelo, kiu
dum pluraj generacioj devenas el altkultura domo, kie gxi ricevis
delikatan mangxajxon kaj povis auxskulti harmoniajn vocxojn kaj
muzikon. Cxu vi ne komprenas, ke la kranio de la pudelo estas tute
alie evoluita ol tiu de la hundacxo? Ho jes, fidu tion! Estas tiaj
kulturitaj pudelidoj, kiujn la arlekenoj dresas por fari la plej
nekredeblajn akrobatajxojn. Tiajxojn ordinara farmisthundacxo povas
neniam lerni, ecx se gxi starus sur sia kapo.

(bruo kaj ridado auxdigxas cxirkauxe)

CIVITANO
(krias) Cxu vi volas trakti nin kiel hundojn?

ALIA VIRO
Ni ne estas bestoj, sinjoro doktoro!

DOKTORO STOCKMANN
Ho, je mia eterna savo, ni estas bestoj! Efektive ni cxiuj estas
bestoj tiaj, kiajn kiu ajn povus postuli. Sed noblaj bestoj ne
trovigxas en granda nombro inter ni. Ho estas terure granda diferenco
inter pudelhomoj kaj homoj el hundacxa specio. Kaj tio estas la amuza
aspekto de la afero, ke redaktoro Hovstad samopinias kun mi, kiam
temas pri kvarpieduloj --

HOVSTAD
Jes, lasu ilin pasi por kio ili estas.

DOKTORO STOCKMANN
Nu jes; sed tuj kiam mi etendas la legxon al la dupieduloj, sinjoro
Hovstad haltas; tiam li ne plu kuragxas pensi siajn proprajn
opiniojn, ne pensi siajn proprajn pensojn gxisfine; kaj jen li turnas
la doktrinon supron malsupren kaj publikigas en "La Popola Mesagxo",
ke la farmistkokino kaj la strathundacxo -- _tiuj_ estas la veraj
elstaruloj en la menagxer