ron al la poemaro.
Arne Garborg naskigxis en la parenca bieno "Garborg" en la komunumo
Time en Jaren. Lia patro bone kultivis siajn kampojn kaj ankaux
funkciis kiel instruisto. Li estis tre religiema, kaj opiniis ke la
antikva, israela kristanismo, kiel gxi prezentigxas en la Malnova
Testamento, do iu lauxlitera religio, estas la gxusta kristanismo. Li
estris sian hejman vivon kiel antikva israela tribestro kaj pastro.
Fine li farigxis tiel mense obsedata, ke li perdis liberan memregon
kaj mortigis sin per pendigxo. La instiga okazajxo por tiu ago estis,
ke Arne, la plej agxa filo, rifuzis akcepti la bienon alode post la
patro, kaj tiel dauxrigi la parencan, heredan linion sur la bieno.
Arne volis farigxi verkisto. Sekvo de tio estis, ke Arne sian tutan
vivon havis malbonan konsciencon pro la sorto de sia patro.
"al vi mi kantas pri la viv' / en sombra mond'."
-- estas gxuste la pensoj kiuj torturis Arne gxis li liberigxis per
verkado.
"La lukton pezan konas mi".
-- La anima lukto kiu fine instigis la verkiston verki.
"rompitaj ostoj"
-- Fizika bildo pri tio kio okazas en la animo.
"Mi konas vin"
-- "vin" estas la patro.
"boat', torent'"
-- Fizika bildo pri la fatala fino.
"alauxd' eksxvebas"
-- Fakta bildo pri io, kio okazis kiam la verkisto post multaj jaroj
vizitis la tombejon de sia patro. Vidu la poemon "Printempa tag'".
Injeto cxe la sxpinilo
La felicxa komenco de la vivo de Injeto. Bildo de la hejma vivo en
tiu kamparo. Medio kaj etoso antaux la tempo de industria revolucio
kaj antaux la rapida kresko de urboj. "Auxtunas. Veteracxo" kaj
"Ho-hu! La veteracxo / kun pluv' kaj venta frid'" donas al la leganto
impreson kia estas la klimato en kiu Injeto devas vivi kaj pasxti.
Komparu kun _Ne estas facile_ kaj _Malbona tago_. La diversaj
statoj de sano kaj animo en Injeto speguligxas paralele en la statoj
de la naturo.
Injeto estas en sia dekoka jaro kaj ankoraux ne spertis gravan
malbonon aux seniluziigxon. Sxi havas viglan fantazion kaj facile
inventas kaj rakontas fablojn, kiel en cxi tiu poemo. La leganto
notas, ke estas ama fablo kiun sxi prezentas.
Dum siaj infanaj jaroj la verkisto ofte auxskultis al folkloraj
rakontoj, precipe de rakontkapabla junulino, kiu servis en tiu bieno.
En sia matura agxo li prilaboris tiun materialon por sia propra celo.
La popolaj kredoj kaj vizioj estis konsiderataj veraj, kaj estas
necesa fundamento por la ideoj de la poeto.
Vesperigxo
|