nion fel y mae ei gallu yn cynyddu. Hwyrach na lwyddwch i gael
cyd-ymdrechiad y Boneddion a enwasoch;--rhai o herwydd eu hoerfel at yr
achos Cymreig,--a llawer am fod rhannau eraill o'r wlad yn galw am eu
gwasanaeth yn fwy na Chaer, un ai o herwydd cymydogaeth, neu feddiannau.
Er hynny, pe na enillech ddim ond ymegniad gwresog ac unfryd trigolion
eich tref eich hunain, byddai yn werth eich trafferth, a gallwch wneuthur
gwyrthiau.

Y mae yr Iaith Gymraeg yn deilwng o'i choleddu, ac eneidiau Cymru yn
werth eu cadw. Chwi a gewch fy nymuniadau goreu i, os ydynt werth
rhywbeth, a phe byddai gennyf well, chwi a'i caech.

Buoch yn ddedwydd iawn gael Mr. Richards yn Gapelwr,--y mae'r gwr hwnnw
yn addurn i bob Cymdeithas lle byddo. Yr ydwyf agos yn eddigeddu y
pleser a gewch ar eich Cylchwyl, ac er hynny yn ewyllysio i chwi fil mwy.
Rhaid i mi gadw gwyliau Homer ddall yn lle Dewi Sant, ac aros fel mynach
yn fy nghell yn lle troedio'r heolydd i ddangos fy "nghenin," a gadael
i'm henaid lesmeirio wrth gyngan y delyn. Ond rhaid boddloni, ac yr
ydwyf yn foddlon ac yn ddiolchgar.

Yr oeddych yn ymholi pa fodd yr ydwyf yn byw yma.--Credwch fi,--mor syml
a diniwed a Meudwy, a mor ddedwydd a Thywysog. Cof am gartref a hen
gyfeillion sydd weithiau yn cynhyrfu hiraeth ynof am wlad fy
ngenedigaeth, a dyna'r unig ddefnyn chwerw sydd yn fy nghwpan. Y mae
penaethiaid yr Athrofa yn dirion i'r eithaf, a chyd-astudwyr mor
gyfeillgar ag y gallwn ddymuno.

Yr oeddwn wedi bwriadu englynion i chwi a math o awdl i'ch Cymdeithas;
ond hawdd i chwi feddwl nad oes gan un a ymunodd a'r Brifysgol y'mhen
pum' mis wedi cydio gyntaf mewn Ieithiadur nemawr amser i gysoddi dim. Pa
fodd bynnag, dyma ryw bethau yn llun englynion "Ar y ffolineb o wadu
Iaith gynhenid," a ddymunwn gyflwyno i'ch Cymdeithas a chwithau, i aros
gwell.

A wirionwyd ar unwaith--yr adyn
Pan redai i estroniaith,
I wadu'i wlad, gyda lediaith,
Gwawdio hon, a gwadu ei hiaith?

A yw'n gywilydd gan ei galon--iaith serch
Iaith su ei fam radlon?
Ddyddiau hir, mor dda oedd hon
I ynganu angenion?

Ai gwr yw a gar awen--heb arddel
Iaith beirddion disgywen?
Ai un am les hanes hen
Wrthoda chwaer iaith Eden?

Iaith oedd araeth i ddewrion,--wroniaid
Drwy enwog ymdrechion,
Tan eu heirf bloeddient yn hon
"Trowch i'r gad! tr'ewch ergydion!"

Ac onis dewis y dyn--y gyngan
Sydd rhwng cangau'r dyffryn?
A gwin i'w fant? ac ni fyn