Mons. le Docteur Robert a l'ouverture de ses lecons du droit public a
Louvain en ... 175 ... Archives Generales du royaume a Bruxelles. Fonds:
Secretairerie d'Etat et de guerre. Liasse no 2122.

Te Brussel zijn nog in het archief der koninkl. bibliotheek 17584-85 no
4 quaedam doctrinae multum nosciae Hugonis Grotii.--14551 Dicta Joh. F.
Gronovii ad Hugonis Grotii libros. Het eerste bespreekt verschillende
stellingen van Grotius omtrent speciale onderwerpen, zoo o.a. omtrent de
leugen.

[48] Wil men iets weten over de machiavellistische en
anti-machiavellistische litteratuur, men leze dan o.a.: Meister,
Bibliotheca juris naturalis et gentium, Gottingen 1749--Hinrichs,
Geschichte d. Rechts und Staalsprincipien seit d.
Reformation.--Holtzendorff, Handbuch des Volkerrechts, Berlin 1885.

Zelfs Justus Lipsius, in zijn politicorum libri VI (1612), was niet
zuiver anti-machiavellist. Men leze l. IV c. XIII.

[49] Caeterum ne cum turba nobit res sit, demus ei advocatum: et quem
potius quam Carneadem. De Jure B. et P. prol. 5.

[50] Inter haec, quae homini sunt propria, est appetitus societatis, id
est Communitatis, non qualiscumque sed tranquillae, et pro sui
intellectus modo ordinatae, cum his qui sui sunt generis (o. c. prol.
6.) Cfr. Hugo Grotius de mari libero, praef. en c. 1 blz. 17, 18. Lugd.
Bat. Officina Elzeviriana 1633.

[51] Homini vero perfectae aetatis, cum circa similia similiter agere
norit, cum societatis appetitu excellente, cujus peculiare solus inter
animantes instrumentum habet sermonem, inesse etiam facultatem sciendi
agendique secundum generalia praecepta, par est intelligi, cui quae
conveniunt ea jam sunt non omnium quidem animantium, sed humanae naturae
congruentia. (o. c. prol. 7.)

[52] Societatis custodia fons est enz. Hierbij teekent Gronovius aan.
Homo appetit societatem, quia ea juvatur et conservatur: et si nihil
juvaretur, ac sibi soli sufficeret, eam appeteret tamen, ne sermo esset
ociosus sibi: deinde ut, quae habet commoda, cum aliis communicaret:
(bonum enim est communicativum sui) aut saltem aliis demonstraret,
naturaliter enim gaudia testem requirunt. Jam qui socium admittit, qui
vicinum, necesse est aliquid ei tribuat, aliquid in illo ferat, et sibi
minus indulgeat, ut eadem vicissim consequatur a socio.--De J. B. ac P.
Leers 1680, blz. 3. Gronovius meent dus, dat de mensch sociaal wil zijn,
wijl dit op zijn minst een goed voor hem is. Grotius wil eenvoudig, dat
er een zin v