haec remedia animorum non minus innocentia quam pharmaca
sensui ingrata. l. 2 c. 22 Sec. 10 no 1.

[134] Dit alles behandelt Grotius wijd en breed. l. 1 c. 2 Sec.8 no9. en
verder.

[135] Cfr. l. 2 c. l Sec. 14.

[136] Tam omnes parcere crudelitas est, quara nulli. Seneca, De
clementia. De Jure B. ac P. l. 1. c. 2. Sec. 8. no. 10 ... negant enim
stoici ut videre est in fragmento apud Stobacum, titulo de magistratu,
in oratione Tullii pro Mucena, et in fine librorum Senecae, de
clementia, sed levi argumento. Venia aiunt, debitae poenae remissio est:
sapiens autem quod facere debet facet. Hic fraus latet in illa voce
debitae. o. c. c. 20 Sec. 21.

[137] De J. B. ac P. l. 2, c 22. Sec. 29. no 1.

[138] Vera bona extra virtutes, et earum actiones, quae ad peccatum non
ducunt sunt aut delectantia, aut delectantium causa, quae utilia
vocantur ut possessionum abundantia.

[139] Sunt ... quaedam quae vitae acquiparantur, ut existimatio pudor
virginalis, fides matrimonii, aut sine quibus vita tuta esse non potest,
ut imperii societatem continentis reverentia: adversum quae qui faciunt
ii homicidis meliores non videntur. o. c. l. 1. c. 2. Sec. 5. no 7.

[140] Sed intra concessum modum ad minimum ducit caritas ejus qui
punitur, nisi plurium justior caritas aliud suadeat ob causam
extrinsecam, quae interdum est ingens periculum ab eo qui deliquit,
plerumque autem necessitas exempli. c. 22 Sec. 34.

[141] Jam vero majorem etiam usum habet religio in majori illa, quam in
civili societate, quia in civili partem ejus supplent leges, et facilius
legis exsecutio. Cum contra in magna illa communitate juris exsecutio
sit difficillima, ut quae nisi armis expleri nequeat; et leges
paucissimae quae insuper sanctimoniam suam habent praecipue a metu
numinis. l. 2 c. 20 Sec. 44, no 6.

[142] Zie over Grotius strafrecht-theorie, Heinrich Pfenninger: Der
Begriff der Strafe, Zuerich. 1877.

[143] Alles was Grotius von dem rechte der Natur vorbringt, ist nichts
als die alte scholastische Lehre. Joh. Jac. Schmauss, Neues Systema des
Rechts der Natur Gott. 1754 Wz. 213.

[144] Grotius brach auf politischem Gebiete die Bahn, wie Luther auf dem
religioesen und Cartesius auf dem philosophischen, Kaltenborn. Die
Vorlaeufer des Hugo Grotius, Leipzig 1848.

[145] Archiv, fuer Geschichte der Philosophie d. 7, blz. 67.

[146] Die Philosophie des Rechts, 1830, B. 1, blz. 68.

[147] Cfr. V. Cathrein, Moralphilosophie, 1899, B. 1,