en de registers van het jaar
1634 doorzocht, en melding gemaakt vond van dit huwelijk, was de zaak
opgehelderd. Het boerinnetje van Raasdorp bleek een sprookjes-boerin te
zijn. Saskia van Ulenborgh kwam niet uit Noord-Holland en was allerminst
boerin van geboorte. De vader toch was burgemeester van Leeuwarden
geweest.

Dit bewijst al, dat hij een man van aanzien was. Hij was bovendien
iemand, die wat durfde, daar hij behoorde tot de eersten, die in
Friesland in den Geuzentijd zich tegen den Spaanschen landvoogd
verzetten. Zeer toevallig is hij zelfs voor iederen schooljongen een
bekende, door eene gebeurtenis uit de vaderlandsche geschiedenis,
ofschoon men zijnen naam gewoonlijk niet kent. Zooals men weet, is Prins
Willem I van Oranje in 1584 binnen Delft op het Prinsenhof vermoord. Hij
ontving het doodelijk schot, terwijl hij de trap af ging, na het
middagmaal gebruikt te hebben. Bij dit middagmaal had hij als gast aan
tafel gehad eenen burgemeester van Leeuwarden, die over regeeringszaken
met hem gehandeld had. En deze nu was niemand anders dan de heer Van
Ulenborgh, met wiens dochter Rembrandt vijftig jaar later is getrouwd.
De schoonvader van Van Rijn is de laatste geweest, die met Willem den
Zwijger aan tafel heeft gezeten. Saskia is dus uit eene historische
familie!

Wat wil het toch vreemd loopen! Menschen, die twintig of dertig jaar na
Rembrandt leefden, wisten niet beter, of hij was gehuwd geweest met eene
boerin. En wij, twee eeuwen later, zijn van zijne huiselijke
aangelegenheden nauwkeurig op de hoogte. _Zij_ vergenoegden zich met een
sprookje, _wij weten_, voor _ons_ is zijn levensloop eene bladzijde
geschiedenis. Zoo gaat het steeds. Eerst gebeuren de dingen. Dan worden
ze vergeten. Er komen geslachten, die zich er niet om bekommeren.
Eindelijk staan er menschen op, die er belang in stellen. Ze onderzoeken
en vorschen na. Een oud papier wordt gevonden, en het verleden is
ontsluierd.

Er is bijna geene bladzijde in onze historie, of ze heeft hare
geschiedenis. Dikwijls is de geschiedenis van Geschiedenis even
merkwaardig als de Geschiedenis zelf. Dit moge nog blijken uit het
volgende staaltje.

Nadat de ontdekking van Saskia van Ulenborgh had plaats gehad, zocht men
naar meer gegevens omtrent Rembrandts leven; vooral in de kerkelijke
boeken snuffelden de wijsgeeren. In die van de Westerkerk te Amsterdam,
de kerk, waar in 1667 de groote schilder begraven is, ontdekte iemand,
dat hij eene weduwe had nag