s staande op de electrische tram, die van het
station door de lange, breede en drukke hoofdstraat geheel Nagoya
doorkruist en een half uur verder ergens buiten de stad eindigt. De
conducteur verstond geen Engelsch en begreep er niets van toen wij,
aan den terminus gekomen, slechts van balcon verwisselden en weer
mee teruggingen. Het was evenwel een gemakkelijke en prettige manier,
het leven in die drukke straat vol winkels, bazaar's, restaurants en
theaters eens goed op te nemen.

Japan is het land der contrasten!

Welk een zonderlingen indruk maakt het niet, wanneer men in een
kapperswinkel, slechts door een gordijn van kralen van het trottoir
gescheiden, den barbier in zwembroekje en lang hemd het hoofd
van een even ongekleeden bezoeker ziet behandelen, edoch met de
allernieuwste tondeuse, terwijl de klant bij het electrisch licht
in de courant de allerlaatste telegrammen uit de geheele wereld
leest en een electrische waaier hem intusschen een heerlijk koeltje
toewuift! Of wanneer men in een nauwe straat een warnet van telegraaf-
en telefoon-draden ziet, terwijl de huizen van gloeilampjes zijn
voorzien en de straatverlichting uit booglampen bestaat! Of ook,
als men in een steeg eenige onaanzienlijke winkels binnentreedt en
daar verrast wordt door de nieuwste snufjes op elk gebied! En in de
haven! Bijna overal zijn het vrouwen, die de schepen met steenkolen
beladen. Moeders dragen onder dat werk haar zuigelingen op den rug,
en deze blijven rustig doorslapen onder het doorgeven der mandjes
kolen. Wordt er even gerust, dan krijgt de kleine de borst, en
ondertusschen stopt mama een pijpje en dampt en spuwt er lustig op los.

Daarentegen wordt men b.v. in het post- en telegraafkantoor te
Tokyo geholpen door allerliefste jonge dames, die, gekleed naar
de voorlaatste Parijsche mode, den vreemdeling vriendelijk en in
onberispelijk Engelsch te woord staan.

Een koelie, in meergemeld zwembroekje en met of zonder hemd, trekt
een kar voort. Hij rust even uit, vuil en bezweet. Maar in plaats
van een roode katoenen zakdoek, neemt hij van zijn kar een keurigen
waaier en gebruikt dezen niet geheel zonder gratie.

En zoo zou ik nog veel meer kunnen opnoemen.

Toen het donker werd, gingen wij naar het hotel terug en gebruikten
na het diner de thee op het balcon, waar Sjiso en Nobo, de dochters
van den hotelhouder, ons gezelschap hielden.

Wij spraken over allerlei dingen, en natuurlijk ook over den
oorlog. Tegen de Kussen ware