eto da
lirikaj poeziajxoj kaj kelkaj dramoj kun motivoj el la vivo de l'
nobelaro. En jaro 1869 aperis la lirika unuakta teatrajxo "Lea".
Tiu, sur la bibliaj rakontoj sin bazanta ekstaza proza teatrajxo
alvokas iluzion pri la sankta lando dum tempo de Kristo, kaj
profunde tusxas konatajn kordojn en koro de l' publiko. Samtempe
li verkis la kamparidilion "Yo ja paiva" (Nokto kaj tago), al
kiu la dana romantika teatrajxo de H. Hertzen "La filino de la regxo
Rene" donis la eksteran motivon. La cxefverko de Kivi, la granda
romano "Seitseman veljesta" (Sep fratoj) aperis en jaro 1870, kaj
estas de la arte kreanta spirito la plej alta kaj dauxra rezultato en
nia lando.
La plej multaj produktoj de Kivi maturigxis en la kampara soleco, en
dometo Fanjunkars, cxe frauxlino Charlotte Lonnkvist. Dank' al tiu
virino Kivi povis, liberigita almenaux de la plej urgxa zorgo pri la
ekzistado, sin dedicxi al siaj literaturaj okupoj.
La vivo en tiu izolita angulo, kiel la verkiston premis cxiama manko
da mono, kunuloj kaj suficxa literaturo, farigxis al li ofte enua,
kaj por forigi la enuon li kelkfoje tro klinigis la glason. Plue la
korpa trolacigo iom post iom alkondukis al melankolio, kiu fine 1870
finigxis per spiritmalsano. Kiel nesanigebla li estis sendita al sia
hejmregiona malricxulejo.
Li mortis la 31:an de decembro 1872 en parohxo Tuusula, en dometo de
sia frato Alberto kaj estas enterigita en tiea tombejo.
Kivi estis la unua originala kaj forta poetpersoneco en la finna
literaturo. Lia kvieta kaj grandtrajta, cxiam en vereco sin
bazanta arto altigita de fantazio kaj persone stilita, en kiu
profunda humorajxo donis apartan stampon, estis modelo kaj instigo
jam al pli ol unu verkistgeneracio. Kaj ne nur la finna teatrajxo,
kies efektiva pioniro li estas, sed ankaux la romana kaj gxenerale
proza beletristiko sorbas per siaj radikoj el li. Li estis ankaux la
unua finna majstro de proza stilo, kiu ellogis el nia lingvo la
muzikajn valorojn kaj donis al siaj frazoj antauxe nekonitan
belsonon, forton kaj esprimon. Ludo kaj vereco, delikata kaj kruda,
romantiko kaj realismo kunfandigxas en lia stilo senafekte kaj
farigxas per la flua fantazio kaj impreso sentema kaj nuancricxa
spegulo.
PIEDNOTOJ:
[1] Pago al svatisto.
[2] En Finnlando edzigxo estas proklamota en tri intersekvaj
dimancxoj antaux la sankcio.
[3] Barelo = mezuro, egala al 165 litroj.
[4] Busxelo = 1/30 de barelo = 5-1/2; litroj.
[5] Dum auxtuno
|